دعوا، قهر و اعتراض جزو جدایی ناپذیر جشنوارههای فجر دورههای مختلف بودهاند. در بخش دوم گزارش حواشی فجر بخش دیگری از این حواشی را مرور میکنیم.
به گزارش فیلمنیوز، روز گذشته به بهانه نزدیک شدن به آغاز جشنواره فجر، سراغ مرور 6 حاشیه و جنجال در دورههای مختلف جشنواره فجر رفتیم و اعتراض ابراهیم حاتمیکیا به توقیف موج مرده در جشنواره نوزدهم، اعتراض بهرام رادان به داوری سنتوری و امتناع مسعود ده نمکی از گرفتن سیمرغ مردمی اخراجیها در جشنواره بیستوپنجم، چالش در جلسه نقد و بررسی فیلم زمهریر در جشنواره بیستوهشتم، حواشی اکران فرزند صبح و هیاهوی فیلم پایان نامه در جشنواره بیستونهم را مرور کردیم. حالا مروری داریم بر شش حاشیه و جنجال دیگر.
جشنواره سی ام | اکران قلادهای طلا با چراغ های روشن
فیلم « قلاده های طلا» با محوریت حوادث بعد از انتخابات سال 88 به کارگردانی ابوالقاسم طالبی و تهیهکنندگی محمد خزاعی در سال 1390 تولید شد و قرار بود در در جشنواره سیام فیلم فجر نمایش داده شود. اما به دلیل انتخاب محمد خزاعی به عنوان دبیر جشنواره، این فیلم از بخش مسابقه خارج شد و به این نتیجه رسیدند تا آن را در بخش غیررقابتی به نمایش دربیاورند. فیلم در اولین نمایش در سالن مردمی، با کف و سوت همراه شد و به همین دلیل بلافاصله نمایش آن در سالن مطبوعات لغو شد و زمان اکران اندکی عقب افتاد تا اینکه بالاخره در ساعتی نامتعارف به نمایش گذاشته شد. مسئولین جشنواره برای اینکه اتفاقهای حاشیهای اکران رسانهای فیلم «پایان نامه» مجددا برای «قلادههای طلا» تکرار نشود، تصمیم گرفتند که این فیلم را در سالن با چراغهای روشن اکران کنند تا بتوانند در طول نمایش فیلم در محیطی روشن روی عکسالعمل مخاطبان نظارت داشته باشند. همچنین قوانین سختگیرانهتری برای حضور افراد غیررسانهای اندیشیده شد.
جشنواره سیودوم | کنار گذاشتن «عصبانی نیستم» از داوری
«عصبانی نیستم» با کلی ممیزی و اصلاح مجوز حضور در جشنواره را به دست آورد. در جشنواره به نمایش درآمد و با تعریف و تمجیدهای زیادی از سوی اهالی رسانه و منتقدان و مخاطبان روبهرو شد اما محتوای فیلم به مزاق خیلیها خوش نیامد و اعتراضهای برخی طیفهای سیاسی مانع از این شد که فیلم در اختتامیه به درستی مورد داوری قرار بگیرد. در حالیکه عصبانی نیستم در چند رشته اصلی از جمله بهترین بازیگر نقش اول مرد برنده سیمرغ بلورین شد با درخواست کتبی کارگردانش از داوری حذف شد و سیمرغ بلورین نوید محمد زاده هم به دستش نرسید. در اختتامیه سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول مرد به رضا عطاران تعلق گرفت اما او صراحتا اعلام کرد: «این سیمرغ متعلق به من نیست زیرا رای هیئت داوران جشنواره فجر انتخاب نوید محمدزاده به عنوان بهترین بازیگر مرد جشنواره بوده، به همین خاطر این جایزه را متعلق به ایشان میدانم، نه خودم.»
جشنواره سیوششم | اعتراض حاتمیکیا به تلویزیون در اختتامیه فجر
ابراهیم حاتمیکیا فیلم «به وقت شام» را برای حضور در جشنواره سیوششم آماده کرد. این فیلم بعد از اکران در سینمای رسانه با نقدهایی مواجه شد. اما برنامههای سینمایی تلویزیون به جای طرفداری از فیلم، به آتش این انتقادها دمیدند، همین هم حاتمیکیا را بیش از پیش عصبانی کرد. حاتمیکیا در مراسم ختتامیه جشنواره سی وششم بعد از دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم، نطقی آتشین علیه برنامههای تلویزیونی سر داد و از عملکرد آنها به شدت انتقاد کرد. او گفت: «من به این سازمان اعتراض میکنم که فیلمهای من را 40 بار پشت سرهم پخش میکند ولی به محض آنکه باید افرادی را دعوت کند که از نگاه ما دفاع کند، تبدیل به اپوزیسون میشوند. من از صداوسیما و مدیران شبکههای سوم و دوم شکایتم را نزد خدا میبرم.» رضا رشیدپور که آن سال اجرای برنامه هفت شبکه سه را به عهده داشت، در جایگاه مجری اختتامیه فقط از حاتمیکیا تشکر کرد و گفت او پیشکسوت است و انتقادهایش را روی چشم میگذارد.
جشنواره سیوهشتم | انصراف از جشنواره
در پی ســقوط هواپیمای مســافربری اوکراینی و درگذشت تمامی سرنشینان هواپیما و برخی اتفاقات سیاسی و اجتماعی در سال 1398 موجب شد تا در آستانه برگزاری سیوهشتمین دوره جشنواره فیلم فجر برخی از بازیگران و کارگردانها از حضور در این دوره از رقابتها انصراف دهند. آنها با صدور بیانیه و انتشار ویدیوهایی در فضای مجازی از مسئولین و داورهای جشنواره خواستند که کارشان را مورد قضاوت قرار ندهند. از جمله این افراد، مسعود کیمیایی و سعید آقاخانی کارگردان و بازیگر فیلم «خون شد» بودند. علاوه بر آنها پیمان معادی بازیگر فیلم «درخت گردو» هم جزو افرادی بود که از جشنواره انصراف داد. با این حال بسیاری از آنهایی که انصراف داده بودند در جشنواره حضور پیدا کردند و حتی آثارشان هم مورد داوری قرار گرفت. نکته قابل توجه اینجا بود که وقتی نام پیمان معادی در فهرست نامزدهای سیمرغ قرار گرفت برخی رسانهها نسبت به انتخاب او موضعگیری کردند و نوشتند فردی که انصراف داده نباید مورد داوری قرار بگیرد اما خب از آنجایی که معادی، تلفنی در نشست حضور داشت همه پذیرفتند که انصرافش را پس گرفته است.
جشنواره سیوهشتم | عدم حضور عوامل روز صفر در اختتامیه
اختتامیه سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر در حالی برگزار شد که عوامل فیلم «روز صفر» که در پنج رشته نامزد سیمرغ بودند، در این مراسم حضور نیافتند و صندلیهایشان خالی ماند. بعد از مراسم اختتامیه بیانیهای منتشر کردند درباره اینکه تمایل نداشتهاند نامشان در کنار مدیران فرهنگی قرار بگیرند که اصرار بر جا انداختن مسیری دارند که شایسته سینمای ایران نیست. و اعلام کردند: «با سپاس از داوران و احترام به انتخابهایشان و با آگاهی از برنده شدن در 5 رشته ترجیح دادیم در مراسمِ اختتامیه شرکت نکنیم تا برای آیندگان جوابی داشته باشیم که ما شریکِ این بیفرهنگیها و ترویجِ رویههایِ غلط نیستیم. سینما و مردم، تحریمشدنی نیستند.» و البته دبیر جشنواره هم در توییتر نوشت که سعید ملکان به دو موضوع انتقاد داشته. یکی اینکه نباید افرادی که صحبت از تحریم کردند یا در نشست رسانهای معترض شدند مورد داوری قرار میگرفتند و دیگری پذیرش فیلم خورشید علیرغم دیر رسیدن به جشنواره.
جشنواره چهلم | حذف سیمرغ بهترین فیلم از نگاه مردم
درحالیکه فیلم »ملاقات خصوصی» به کارگردانی امید شمس در فهرست آرای مردمی بیشترین رای را به دست آورده بود اما دبیر چهلمین جشنواره فیلم فجر به دلیل ابهاماتی که درباره اعتبار نظرسنجی مردمی پیش آمده بود ارزیابی آثار در این بخش را متوقف کرد. او علت حذف این بخش را اشکال فنی در ارسال پیامک و قطعی و اختلال اینترنت در بعضی سـینماها عنوان کرد و گفت که نتایج نظرسنجی مردمی برای ستاد جشنواره اطمینانبخش نیست. این مسئله با اعتراضهای فراوانی همراه شد و بهخصوص واکنش تهیهکننده فیلم «ملاقات خصوصی« را برانگیخت. او این مسئله را یک فاجعه بزرگ خواند و گفت که تخلف صورت گرفته و در این اتفاق، مردم بهطور کامل نادیده گرفته شدهاند. بعد هم به دبیر جشنواره نامه نوشته و بعد از حذف سیمرغ مردمی از این رویداد، درخواست کرد فیلم «ملاقات خصوصی» را از داوری در بخشهای دیگر هم حذف کنند. فیلم «ملاقات خصوصی» در دو رشته بهترین بازیگر نقش مکمل مرد و بهترین فیلم اول نامزد دریافت سیمرغ شده بود.