آنالیز سریال «حیثیت» ساخته سجاد پهلوان زاده که پایانی کوبنده داشت | شطرنج باز

مینی سریال «حیثیت گمشده» به کارگردانی سجاد پهلوان زاده با یک پایان کوبنده به انتها رسید. سریالی که می‌شد در آن پیشرفت کارگردان را در ساختار و روایت قصه به نسبت کار اولش «سقوط» به وضوح دید. به بهانه پایان پخش این سریال اجزای مختلف آن را آنالیز و بررسی کرده‌ایم.

«حیثیت گمشده» آرام شروع شد، توفانی ادامه یافت و در اوج به پایان رسید. این سریال داستان مردی به نام امیر (مهدی حسینی نیا) را روایت کرد که بعد از مرگ همسر دنبال یافتن حقیقت می رود و زندگی اش این گونه دستخوش تغییر می شود. امیر مردی است از طبقه فرودست جامعه که زندگی عاشقانه ای با هاجر (بهاره افشاری) آغاز می کند. فقر و عدم توانایی در فرزندآوری روی این رابطه سایه می افکند و فاصله زوجین روز به روز بیشتر می شود. هاجر در حین تامین تریاک پدرش به یک باند توزیع مواد مخدر برمی خورد و تصمیم می گیرد خود نیز ساقی شود. طمع اما او را از خرده فروشی به سمت فروش کلان مواد مخدر می کشاند. این ها اطلاعاتی است که امیر بعد از مرگ هسمر بدست می آورد؛ همزمان به او شک خیانت دارد و در پی این است که بداند جنین مرده در شکم هاجر واقعا از نطفه خودش است یا نه. این همه مصائب امیر نیست؛ او به دلیل عدم خوشبختی خواهرش تهمینه (الناز حبیبی) با فرشاد (امیر نوروزی) در رنج و عذاب است… . «حیثیت گمشده» بی نقص و عیب نیست اما در مجموع موفق عمل کرد.

کارگردانی | سجاد پهلوان زاده سال ها به عنوان تدوینگر مشغول به فعالیت بود اما به گفته خودش همیشه دلش می خواسته کارگردان شود. آرزوی او با ساخت مینی سریال «سقوط» محقق شد که داستانی درباره نجات دختر ایرانی از دست گروهک داعش داشت. پهلوان زاده در دومین تجربه کارگردانی باز هم مینی سریال ساخت ، منتها در حال و هوایی متفاوت. این بار نه تنها سوژه «حیثیت گمشده» متفاوت است که سبک کارگردانی پهلوان زاده هم تغییر کرده. نمونه اش دوربین که در اغلب لحظه ها آرام است و ثابت. او با سریال دوم گامی بلند برداشت و نشان داد می تواند قصه ای جذاب را به شکلی قابل قبول تبدیل به سریال کند.

فیلمنامه | احمد سلگی سبقه تئاتری دارد و در نمایش های خود نشان داده جغرافیای جنوب شهر را می شناسد و با خلق و خوی آدم های این طبقه آشنا است. او فیلمنامه ای شست و رفته نوشت که زوائد آن کم بود و همین را می توان یکی از دلایل ریتم خوب «حیثیت گمشده» دانست. قهرمان سازی دیگر امتیاز فیلمنامه احمد سلگی است که در قامت شخصیت امیر به بار نشست. نگاه آسیب شناسانه به موضوع فقر و اعتیاد دیگر مساله مهم فیلمنامه محسوب می شود و مهم تر این که روایتی بدون شعار داشت. سریال بدون داد و فریاد مساله تبعیض طبقاتی، کینه خانوادگی و … را بیان کرد.

فضا سازی | «حیثیت گمشده» داستان خود را مستند گونه روایت کرد. برخی موارد مثل باند قاچاق کودک ، خانه پدران معتاد، جغرافیای مختلف شهر و …  برغم این که برای «همه» تجربه نشده اند اما ملموس بودند. این اتفاق حاصل طراحی صحنه و لباس، فیلمبردای و مواردی از این دست است که مخاطب را در فضایی باورپذیر قرار می دهد. استفاده از رنگ سرد و گرم بسته به درام سریال تمهیدی بود که به این منظور کمک کرد. حتی در سکانس مهمانی های اعیانی این حس بدرستی ایجاد می شد و برای نخستین بار حتی نمایی از رقص دونفره! در گوشه قاب به چشم آمد.

بازیگران مرد | مهدی حسینی نیا و امیر نوروزی همچنان در ابتدای راه هستند اما در همین مقدار گام هایی بلند برداشته اند. حسینی نیا در نقش امیر شمایل قهرمانی همراهی برانگیز به تن کرد و در اولین تجربه حضور در نقش اصلی یک سریال درخشان ظاهر شد. مخاطب با همه وجود غم و تنهایی و شک و انتقام امیر را لمس می کرد. نوروزی یک شخصیت تازه به دوران رسیده را دور از کلیشه های رایج بازی کرد و همین که در اغلب لحظات تنفر مخاطب را برانگیخت یعنی موفق بوده. بهزاد خلج ، مهدی زمین‌پرداز و رحمان باقریان هم عملکردی موفق داشتند اما همگی زیر سایه حسینی نیا و نوروزی بودند.

بازیگران زن | سهم کارکترهای زن در «حیثیت گمشده» کم اما تاثیرگذار بود. هاجر (بهاره افشاری) عامل اصلی حرکت امیر، در همان قسمت ابتدایی کشته شد. افشاری بدرستی نقش یک زن عاشق و در ادامه مرموز را طوری ایفا کرد که ذهن مخاطب تا آخر درگیرش بود. الناز حبیبی نقش تهمینه برادر امیر و همسر فرشاد را برعهده داشت؛ زنی که عاشق مردی دیگر بود اما پدرش او را به خاطر بدهی معامله کرد. حبیبی تصویر زنی سرخورده را همان گونه که باید به نمایش گذاشت و در قسمت آخر روی دیگر خود را نشان داد. ستاره پسیانی هم دیگر کاراکتر زن پررنگ سریال بود که برای ایجاد تفاوت لهجه شیرازی داشت. با این همه اما نقش جای کار برای بروز توانایی این بازیگر را نداشت.

پایان بندی | نگرانی همیشگی مخاطبان سریال های جذاب شیوه پایان آن ها است. «حیثیت گمشده» جزو آثاری است که تا لحظه آخر غیر قابل پیش بینی بود و در نهایت با امضای تهمینه به پایان رسید. هرچند این امکان وجود داشت که «تمام» موقعیت تهمینه و نقشه هایش نه صرفا در قالب دیالوگ بلکه از طریق چند سکانس نشان داده شود اما حرف های او همان قدر مخاطب را شوکه کرد که برادرش امیر جا خورد. در میان کامنت ها برخی مخاطبان گفته اند پیش تر پی به نقشه تهمینه برده بودند اما غالبا چنین نظری ندارند و همین سکانس پایانی دلیلی است که ذهن دوست داران «حیثیت گمشده» برای مدتی مشغول باشد!

 سریال «حیثیت گمشده» به کارگردانی سجاد پهلوان‌زاده و تهیه‌کنندگی محمد رضا منصوری در 9 قسمت بر بستر پلتفرم «فیلیمو» به شکل اختصاصی منتشر شد.

پست های مشابه :

تغییر در زمان پخش یک سریال | قسمت سوم «حیثیت گمشده» شنبه می‌آید چرا سریال «حیثیت گمشده» در جذب مخاطب موفق بوده است | قدرت‌نمایی بازی وقصه روایت کارگردان «حیثیت گمشده» درباره مشکلات تولید این سریال | پهلوان زده : ممیزی‌های به روح سریال لطمه‌ای نزد/ نمی‌خواهم مثل مهدویان باشم درباره مصاف حساب شده و چالش برانگیز بهاره افشاری با کاراکتر«هاجر» در سریال «حیثیت گمشده» | سایه بلند یک نقش