از میان فیلم‌ها و سریال‌های پیش از انقلاب، چندتایی هستند که به صورت کامل یا بعضا با اندکی حذفیات این امکان را پیدا کرده‌اند که بعد از انقلاب هم از تلویزیون پخش شوند. آثاری که تک‌تکشان جزو بهترین‌های زمان خودشان به حساب می‌آیند.
به گزارش فیلم‌نیوز، شبکه آی‌فیلم از شنبه 12 شهریور سریال «دلیران تنگستان» را به کارگردانی همایون شهنواز روی آنتن فرستاده است. این سریال اوایل دهه پنجاه ساخته شده و جزو آثار پیش از انقلاب ایران به حساب می‌آید. به بهانه پخش این سریال، مروری داریم بر آثاری که پیش از انقلاب ساخته شده‌اند اما تلویزیون اجازه پخششان را بعد از انقلاب هم صادر کرده است.
گاو | داریوش مهرجویی | 1348
داریوش مهرجویی فیلم «گاو» را با اقتباس از یکی از داستان‌های مجموعه «عزاداران بیل» غلامحسین ساعدی در سال 1348 ساخت و در جشنواره‌های ونیز، شیکاگو و برلین با استقبال زیادی روبه‌رو شد. این فیلم به خاطر سیاه‌نمایی، پیش از انقلاب مدت‌ها توقیف بود اما نهایتا با پادرمیانی هویدا به صورت محدود روی پرده رفت. بعد از انقلاب هم یکبار نسخه قدیمی آن و بار دیگر نسخه اصلاح‌شده‌اش اکران شد. «گاو» از جمله فیلم‌هایی است که با حذفیات بسیار کم از تلویزیون پخش شده است.
دلیران تنگستان | همایون شهنواز | 1350
«دلیران تنگستان» از جمله سریال‌های ماندگار پیش از انقلاب است که هیچ‌وقت برای پخش از تلویزیون به مشکل بر نخورده. این سریال به کارگردانی زنده‌یاد همایون شهنواز و با نگاهی به کتاب«دلیران تنگستانی» نوشته محمدحسین رکن‌زاده آدمیت در سال 1350 ساخته شده و درباره مبارزات ریسعلی دلواری است. شبکه آی‌فیلم از شنبه 12 شهریور، همزمان با نود‌و‌هفتمین سالگرد شهادت ریسعلی دلواری، نسخه اصلاح و ترمیم‌شده این سریال چهارده قسمتی را با کیفیت اچ‌دی روی آنتن فرستاده. محمود جوهری در نقش رئیس‌علی دلواری و شهروز رامتین در نقش خالوحسین دشتی بازیگران اصلی آن هستند.
سازدهنی | امیر نادری | 1352
«سازدهنی» به کارگردانی امیر نادری، سال 1352 ساخته شد. فیلمی که می‌توان آن را در حیطه آثار کودکان و نوجوانان جا داد و هم اثری اجتماعی و حتی نمادین در نقد جامعه. امیرو کودکی است در خانواده و محله‌ای بسیار فقیر که تلاش می‌کند به طرق مختلف به سازدهنی عبدل دست پیدا کند. او حتی راضی می‌شود به خر عبدل تبدیل شود اما از یک جایی به بعد تن به تحقیر نمی‌دهد و طغیان می‌کند. «سازدهنی» بارها از تلویزیون پخش شده است.
طبیعت بی‌جان | سهراب شهیدثالث | 1354
سهراب شهیدثالث سال 1354 فیلم «طبیعت بی‌جان» را ساخت؛ فیلمی با بازیگرانی آماتور که در آن زمان خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی جشنواره برلین را برای شهیدثالث به همراه آورد. فیلم درباره زوجی سالخورده بود که در منطقه‌ای دورافتاده زندگی می‌کردند. پیرمرد سوزنبان بود و زن قالی می‌بافت و به این شکل زندگی می‌گذراندند. تا اینکه با آمدن حکم بازنشستگی پیرمرد آنها باید جایشان را به یک جوان می‌دادند. «طبیعت بی‌جان» شباهتی به فیلم‌های آن دوران نداشت و از این جهت مخاطبان محدودی داشت. این فیلم هم از جمله آثاری بود که تلویزیون بارها روی آنتن برد.
سفر سنگ | مسعود کیمیایی | 1356
فیلم «سفر سنگ» برای اولین بار سال 1391 در دوره ریاست عزت‌الله ضرغامی در صداوسیما پخش شد و در همان روز پخش، سعید راد و نادر طالب‌زاده مهمان برنامه «هفت» شدند و درباره این فیلم صحبت کردند. مسعود کیمیایی «سفر سنگ» را سال 1356 ساخت و در آن وضعیت اجتماعی و سیاسی دوران خودش را به نقد کشید. ماجرای فیلم در یک روستا پیش می‌رفت. ارباب روستا به عنوان مالک تنها آسیاب بادی آنجا، سالها بود که مردم را استثمار می‌کرد تا اینکه با ورود یک کولی به روستا و شنیده شدن صحبت‌هایش توسط مردم، وضعیت جدیدی به وجود می‌آمد.
مستندهای پیش از انقلاب
برخی از فیلم‌های مستندی که پیش از انقلاب ساخته شده بودند هم بعد از انقلاب در تلویزیون امکان پخش پیدا کردند. از جمله مستندهایی که در دهه‌های چهل و پنجاه درباره مناسک محرم در ایران ساخته شده بودند. یکی از مهمترین آنها «اربعین» به کارگردانی ناصر تقوایی بود. تقوایی این مستند را در سال 1349 با محوریت عزاداری در شهرهای جنوبی کشور به ویژه شهر بوشهر ساخته بود. یکی دیگر از مستندهای مهمی که بعد از انقلاب از تلویزیون پخش شد، «باد صبا» ساخته آلبر لاموریس بود. مستندی قابل تحسین که ایران را از آسمان با بالگرد به نمایش می‌گذارد و حسین دهلوی و ابولحسن صبا موسیقی آن را ساخته‌اند.
