«شب دهم» یکی از مهمترین سریال‌های حسن فتحی است؛ سریالی که بعد از گذشته دو دهه هنوز هم جذاب به نظر می‌رسد و احساسات مخاطبانش را درگیر میکند. ماجرای سریال درباره برگزاری تعزیه در سال‌هایی است که حکومت تعزیه‌گردانی را ممنوع اعلام کرده است. یکی از لات‌های تهران قدیم برای رسیدن به یکی از نواده‌های قجری، تمام مشکلات را به جان می‌خرد و با عشق پا در میدان تعزیه امام حسین(ع) می‌گذارد. مروری داریم بر شخصیت‌های ماندگار این سریال.
حیدر/ حسین یاری
شخصیت اصلی سریال، حیدر خوشمرام است. یکی از لات‌های تهران قدیم که نه سر کار می‌رود و به فکر تشکیل خانواده است. تمام وقتش در قهوه‌خانه و انواع اقسام شرط‌بندی می‌گذرد. به خاطر همین شرط‌بندی هم سر از خانه خانه‌ی فخرالزمان درمی‌آورد تا اموالی را بدزدد. بعد از علاقه‌مند شدن به فخرالزمان زندگی‌اش تغییر میکند. حیدر حاضر می‌شود شرط برگزاری ده شب تعزیه آنهم در شرایطی که حکومت وقت تعزیه گردانی را ممنوع اعلام کرده، بپذیرد و داستان با این شرط وارد بخش اصلی خودش می‌شود. او کم کم در طول زمان از عشق به فخرالزمان به عشق آسمانی می‌رسد و نهایتا هم سرش را به خاطر این شرط به باد می‌هد. حسین یاری زمان بازی در نقش حیدر، بازیگر شناخته شده‌ای بود و بازی‌اش مورد توجه قرار گرفته بود. او در تلویزیون با بازی در «مردان آنجلس» به شهرت رسیده بود و در سینما هم برای فیلم‌های «سرعت»، «دنیای وارونه» و «بلوغ»، جزو بازیگران مطرح به حساب می‌آمد.
فخرالزمان/ کتایون ریاحی
فخرالزمان دختر تنها از نوادگان شاهزاده قجری که از دوازده سالگی پدر و مادر و برادرش را از دست داده و همراه عمه‌اش زندگی میکند. او به گذشتگانش فخر می‌فروشد و حاضر نیست هیچ خواستگاری را بپذیرد. هیچ انگیزه‌ای برای زندگی ندارد و تنها مایه‌ی اتصالش به دنیا، عمه‌اش تاج‌الملوک است. عشق حیدر به فخرالزمان عامل اصلی اتفاق‌های سریال است. او در بچگی توسط فردی به اسم حیدر تعزیه‌خوان از مرگ نجات پیدا کرده اما کابوس روز مرگ پدر و مادرش رهایش نمی‌کند. به همین خاطر هم از حیدر میخواهد به خاطر عشق او ده شب تعزیه برگزار کند. او در طول این ده شب عشق حیدر را باور میکند و از زندگی قدیمی دست می‌کشد. کتایون ریاحی پیش از «شب دهم» با فیلم‌ها و سریال‌های مختلفی به مخاطبان معرفی شده بود. بیشتر شهرتش به خاطر بازی در سریال‌های «پس از باران» و «روزهای زندگی» بود. ریاحی همان سال 80 در فیلم «شام آخر» هم بازی کرد و در آن بسیار درخشید و جوایز زیادی نصیبش شد.
تاج الملوک/ رویا تیموریان
تاج‌الملوک زنی تنها و متنفر از مردها که معتقد است هیچ مردی واقعا به زنی علاقه ندارد و فقط سرگشته‌ی خیالاتش است. به محض اینکه به زنی می‌رسد چشمش به دنبال زن دیگر است. او مدام به فخرالزمان می‌گوید که نباید به هیچ مردی اشاره کند. تاج‌الملوک مدام به پیشینه‌ی قجری‌اش می‌نازد و حتی حاضر نیست دکتر را که تمام سالها عاشقش بوده ببیند. تاج‌الملوک برای تمام خواستگاران فخرالزمان، آزمون قهوه قجری ترتیب می‌دهد تا همه را به نحوی فراری دهد. پیشنهاد برگزاری ده شب تعزیه برای نابودی حیدر هم پیشنهاد اوست. مطمئن است حیدر شکست می‌خورد و نمی‌تواند کار را به انتها برساند به همین دلیل هم مدام شروط را سختتر میکند تا از میدان به در شود. رویا تیموریان به عنوان بازیگر مطرح تئاتر، از سال 67 به خاطر بازی در سریال «رعنا» به مخاطبان معرفی شده بود و بعد از آن با «مریم مقدس» بازی‌اش مورد توجه قرار گرفت. با این حال در سینما فعالیت چندانی نداشت. «شب دهم» اتفاق مهمی در کارنامه‌اش به حساب می‌آمد.
یاور/ پرویز فلاحی‌پور
یاور یک لات تهران قدیم که با مرام است و هیچ جوره راضی نمی‌شود رفیقش را بفروشد. برادرش زندانی سیاسی است و با وجود تمام تلاشهایی که میکند اعدام می‌شود. قرار است به زودی با دختر مورد علاقه‌اش ازدواج کند اما به خاطر مشکلات فعلا مجبور است دست نگه دارد. ابتدای سریال به خاطر زد و بند با سرهنگ، یاور را در یک شرط‌بندی برای دزدی به خانه‌ی فخرالزمان می‌فرستد اما بلافاصله پشیمان می‌شود. به او کمک میکند تا تعزیه را راه بیندازد. اواسط راه سرگرد او را تهدید میکند که اگر به همراهی با حیدر ادامه دهد به زندان می‌رود و باید قید ازدواج را بزند. از او میخواهد روز آخر تعزیه در نقش شمر، گردن حیدر را بزند. چنین کاری نمی‌کند و خودش کشته می‌شود. پرویز فلاحی‌پور پیش از «شب دهم» فعالیت چندانی نداشت. در سریال «روشن‌تر از خاموشی» حسن فتحی بازی کرده بود اما این سریال قبل از «شب دهم» به نمایش در نیامده بود. درواقع فلاحی‌پور اولین بار با نقش یاور به مخاطبان معرفی شد و مورد توجه قرار گرفت.
دکتر ندیمی/ زنده‌یاد پرویز پورحسینی
دکتر ندیمی معقول و موجه‌ترین شخصیت سریال «شب دهم» دکتر ندیمی بود. مردی عاشق که همیشه دل در گرو تاج‌الملوک داشته و به این جهت که پسر نوکر آن خانه بوده، هیچوقت توان ابراز این عشق را نداشته. همیشه توسط تاج الملوک تحقیر می‌شده اما باز هم از این عشق دست نکشیده و حتی ازدواج هم نکرده است. حیدر روی دیگر دکتر ندیمی است. پسری از خانواده‌ای سطح پایین که برخلاف دکتر سکوت نمی‌کند و عشقش را به زبان می‌آورد. اگر دکتر تمام عمرش در این عشق می‌سوزد حیدر همان ابتدا به دل آتش می‌زند و خودش را نابود میکند. در طول سریال هم دکتر سعی میکند با حیدر برای رسیدن به فخرالتاج همراهی کند. سابقه‌ی بازیگری زنده‌یاد پرویز پورحسینی به دهه پنجاه برمی‌گشت. او در سینما هم موفقیت‌های زیادی به دست آورده بود. سال 1365 کاندیدار دریافت سیمرغ برای بازی در فیلم «طلسم» شده بود. سال 1369 برای فیلم «اوینار» نامزد سیمرغ شده بود و سال 1379 هم سیمرغ بهترین بازیگری را برای فیلم «مریم مقدس» گرفته بود.
