سما بابایی | روند آهسته اما مستمر استفاده از ترانه‌های خوانندگان آن سوی مرزها در آثار مختلف سال‌های اخیر نشان می‌دهد که صدای این هنرمندان، با تمام ملاحظات و خطوط قرمز، از شکاف‌هایی در بدنه‌ی رسمی رسانه عبور کرده و بخش‌هایی از ترانه‌های آنان با تصاویر داستانی برخی سریال‌ها همراه شده است. این پرسش مطرح می‌شود که آیا این بازگشت، فقط برای تحریک حس نوستالژی مخاطبان است یا نشانه‌ای از نوعی عقب‌نشینی تدریجی در سیاست‌های فرهنگی؟ در این میان توجه به این نکته ضروری است که اگر پخش موسیقی لس‌آنجلسی در صداوسیما اتفاقی محدود، کنترل‌شده و اغلب غیرعمدی است، در مقابل، شبکه نمایش خانگی و پلتفرم‌های آنلاین طی سال‌های اخیر، این نوع موسیقی را به شکلی کاملاً مستقیم وارد روایت‌ها و سکانس‌ها کرده‌اند.
به گزارش فیلم‌نیوز، در قسمت چهاردهم سریال «تاسیان» با عنوان «صورت زخمی»، بخش‌هایی از ترانه «دست‌های تو» سروده اردلان سرافراز با صدای داریوش اقبالی پخش شد. پیش‌تر هم بارها شاهد پخش بخش‌هایی از ترانه‌های خواننده‌های لس‌آنجلسی در سریال‌های مختلف بوده‌ایم. در این گزارش چند نمونه از این موارد را مرور می‌کنیم.
تاسیان | قطعه‌ی دست‌های تو | خواننده: داریوش
قسمت چهاردهم سریال «تاسیان» که با عنوان «صورت زخمی» پخش شد، با یک انتخاب موسیقایی ویژه مورد توجه قرار گرفت: پخش ترانه «دست‌های تو» با صدای داریوش اقبالی در بخشی از روایت داستان. این ترانه معروف که در سال ۱۳۵۱ منتشر شده، از محبوب‌ترین آثار داریوش اقبالی است و با مطلع «ای که بی‌تو خودمو، تک و تنها می‌بینم…» در ذهن نسل‌های مختلف ایرانی جای گرفته است. شعر آن از اردلان سرافراز و موسیقی و تنظیم آن برعهده حسن شماعی‌زاده بوده؛ دو چهره تأثیرگذار موسیقی پاپ پیش از انقلاب. در این قسمت زمانی که شیرین پشت در آی‌سی‌یو ایستاده و با چشم گریان به پدرش نگاه می‌کند و امیر هم پاسخ تلفنش را نمی‌دهد، این موسیقی پخش می‌شود که عمق احساسات شیرین را به نمایش بگذارد.
داریوش | قطعه‌ی یاور همیشه مومن | خواننده: داریوش
سریال «داریوش» نخستین تجربه‌ی کارگردانی هادی حجازی‌فر از زمانِ آغازِ تبلیغاتِ خود از صدای داریوش بهره بُرد و در تیزرهای تبلیغاتی‌اش، هنگام نمایش نام سریال، قطعه‌ای از ترانه مشهور «یاور همیشه مومن» پخش شد و ظرف چند ساعت، میلیون‌ها بار در فضای مجازی دیده شد. نکته‌ای که توجه‌ها را بیشتر جلب کرد، قرابت نام سریال با نام خواننده ترانه بود. پس از آن، داریوش اقبالی در یکی از کنسرت‌های خود نسبت به این اتفاق واکنش نشان داد و گفت: «من به عنوان خواننده هیچ اعتراضی نمی‌توانم بکنم، اما رایتِ آهنگ، برای شاعر و آهنگساز است و این توهین است به جامعه هنری…»
اکازیون | قطعاتِ شیطنت و زبون زرگری | خواننده: اندی و حسن شماعی‌زاده
بخش زیادی از داستان سریال «اکازیون» به کارگردانی مسعود اطیابی، در دهه ۷۰ می‌گذشت؛ دورانی که موسیقی لس‌آنجلسی، هرچند غیررسمی، از ضبط‌صوت ماشین‌ها تا نوار کاست‌های خانگی جریان داشت. در این سریال، بارها از آهنگ‌های لس‌آنجلسی استفاده شد، برای مثال در سکانسی ایمان صفا و هادی کاظمی با آهنگ «زبون زرگری» از حسن شماعی‌زاده پای سفره هفت‌سین رقصیدند. همچنین، در قسمت دیگری از این سریال، شخصیت اندی، خواننده مطرح لس‌آنجلسی، در یک جشن عروسی در تهران حضور یافت.
مرداب | قطعه‌ی خرچنگ‌های مردابی | خواننده: حبیب محبیان
در آخرین قسمت سریال «مرداب»، قطعه‌ی «خرچنگ‌های مردابی» با صدای حبیب محبیان پخش شد؛ قطعه‌ای که به واسطه‌‌ی فضای شاعرانه، صدای خش‌دار و پرحجم خواننده و رنگ‌آمیزی خاص موسیقی‌اش، یکی از معروف‌ترین قطعاتِ موسیقی ایران است. این قطعه، نخستین بار در آلبوم «کویر باور» پس از مهاجرت حبیب از ایران منتشر شد و مانند بسیاری از آثار او، تلفیقی از پاپ و راک ایرانی بود. حبیب این قطعه را با الهام از شعر احمدرضا احمدی، در فضایی اندوهگین و با تکیه بر گیتار دوازده‌سیم خود خلق کرد.
رهایم کن | قطعه‌ی یاور همیشه مؤمن | خواننده: داریوش
در سکانس پایانی قسمت نهم سریال «رهایم کن» به کارگردانی شهرام شاه‌حسینی، ترانه‌ی «یاور همیشه مومن» با صدای داریوش اقبالی پخش شد. این قطعه، یکی از مهم‌ترین آثار داریوش محسوب می‌شود که با شعری از ایرج جنتی عطایی، سال‌هاست به نماد وفاداری، اعتراض و امید تبدیل شده است. جالب آنکه داریوش اقبالی در واکنش به استفاده‌ی بدون اجازه از اثرش مانند آنچه در تیزر سریال «داریوش» رخ داد، انتقاد کرد؛ اما در این مورد، سازندگان «رهایم کن» نه توضیحی دادند و نه مشخص شد که آیا اجازه‌ای برای این استفاده دریافت شده یا نه؟
در انتهای شب | قطعه‌ی محبوب زیبا | خواننده: ویگن دردریان
در سریال «در انتهای شب» به کارگردانی آیدا پناهنده، در سکانسی از رقص بهنام و مادرش در آسایشگاه سالمندان، آهنگ «محبوب زیبا» با صدای ویگن پخش شد؛ اگرچه در ادامه، این بخش از پلتفرم‌ها حذف شد. در حالی که بسیاری تصور کردند حذفِ این سکانس به خاطر استفاده از موسیقی ویگن است، منابع غیررسمی نزدیک به عوامل تولید سریال تأکید کردند که آنچه بیش از موسیقی باعث حساسیت و در نهایت سانسور این بخش شده، سکانس رقص مرد و زن در کنار یکدیگر بوده است. در واقع موسیقی ویگن به تنهایی عامل حذف نبوده، بلکه ترکیب آن با سکانسی از تماس فیزیکی میان دو بازیگر زن و مرد، تصمیم به حذف را تسریع کرده است.
پوست شیر | قطعه‌ی پوست شیر | خواننده: ابراهیم حامدی ( ابی )
نام سریال «پوست شیر» ساخته‌ی برادران محمودی، برای بسیاری از مخاطبان تداعی‌گر ترانه‌ای مشهور از ابراهیم حامدی (ابی) با همین عنوان است؛ ترانه‌ای که با صدای ماندگار ابی به یکی از قطعات نمادین موسیقی پاپ فارسی در دهه‌های گذشته تبدیل شده است. نکته قابل توجه اینکه این شباهت تنها به عنوان سریال محدود نشد. در بخش‌هایی از سریال، از قطعه‌ی موسیقی «پوست شیر» نیز استفاده شد. بسیاری این موضوع را در امتداد روندی دانستند که در سال‌های اخیر در بسیاری از تولیدات هنری ایران به چشم می‌خورد؛ استفاده از موسیقی‌هایی که تا چند سال پیش جایگاهی در رسانه رسمی نداشتند، اما حالا به شکلی خزنده و بی‌سروصدا به بخشی از روایت تصویری آثار تبدیل شده‌اند.
پست های مشابه :
نگاهی به همکاری‌های مشترک و موفق هادی حجازی‌فر و ژیلا شاهی به بهانه شروع سریال «داریوش» | در کنار هم
در آستانه پخش قسمت سوم سریال هادی حجازی‌فر اتفاق افتاد | فیس‌آف «داریوش» روی بیلبوردهای شهری
نگاهی به کارنامه تینا پاکروان به بهانه رونمایی از تیزر تازه‌ترین ساخته‌اش با نام «تاسیان» | عاشقانه‌های تاریخی به روایت یک زن
درباره برخوردهای سلیقه‌ای و قهری با سریال «تاسیان» تینا پاکروان که خودش از عوامل تولید سریال‌های تاریخی تراز تلویزیون است | دیگر کسی مست نمی‌شود
