بررسی فروش و میزان مخاطبان سینماها در ماه فروردین چهار سال اخیر| باید نگران باشیم؟

محمد صابری | معدل عملکرد فیلم‌های حاضر در اکران نوروز 1404 فاصله‌ای معنادار با آنچه از آن‌ها انتظار می‌رفت داشت و نتوانست پیش‌بینی‌ها را درباره ثبت رکوردهای تازه در گیشه محقق کند؛ با پایان فروردین‌ماه اما می‌توان مقایسه‌ای آماری درباره میزان فروش و استقبال مخاطبان از فیلم‌ها در اولین‌ماه فصل جاری نسبت به بازه زمانی مشابه در سه سال گذشته داشت؛ واقعا باید نسبت به وضعیت استقبال از فیلم‌های نوروزی نگران باشیم؟

به گزارش فیلم‌نیوز، هر ساله بازه اکران نوروزی و اکران عید فطر به‌عنوان دو فصل طلایی اکران در معادلات سینمای ایران محسوب می‌شوند. به همین دلیل هم بسیاری از صاحبان آثار و دفاتر پخش، برگ‌برنده‌های خود را که امید بیشتری به توفیق‌شان در گیشه دارند، برای این دو فصل کنار می‌گذارند. امسال اما این دو فصل به‌طور کامل بر هم منطق شد و فیلم‌های اکران‌شده در نوروز 1404 این فرصت را داشتند که در موعد عید فطر هم شانس خود برای جذب مخاطب به سالن‌های سینما را بیازماند. اما آیا این همزمانی واقعا به نفع عملکرد اقتصادی فیلم‌ها تمام شد؟ هم‌زمان با پایان فروردین‌ماه، وضعیت گیشه یک ماهه سینمای ایران را با بازه مشابه در سال‌های گذشته مقایسه کرده‌ایم. این بازخوانی می‌توانست به سال‌های 1400 و 1399 هم تعمیم پیدا کند اما وضعیت بحران‌زده و غیرمعمول سینمای ایران در آن سال‌ها به‌واسطه پس‌لرزه‌های بحران کرونا، حداقل‌های لازم برای امکان مقایسه از بین می‌برد. برای امکان مقایسه دقیق‌تر، بازه عملکرد فیلم‌ها را صرفا محدود به ماه فروردین در نظر گرفتیم تا فارغ از زمان آغاز اکران نوروزی در اسفندماه، میزان اسقبال از فیلم‌های اکران‌شده در یک بازه برابر در هر سال با سال دیگر، قابل قیاس باشد.

فروردین 1404 | مچ‌اندازی با «پایتخت7»

تعداد فیلم‌های روی پرده: 9 فیلم

فروش کل: 176 میلیارد تومان

مجموع مخاطب: 2 میلیون مخاطب

پرفروش‌ترین فیلم: دایناسور با 64 میلیارد تومان و 730 هزار مخاطب

شکست‌خورده‌ترین فیلم: عینک قرمز با 88 میلیون تومان فروش و هزار مخاطب

آنالیز کوتاه: در غیاب «پایتخت7» حتما فیلم‌های نوروز 1404 گیشه پربارتری داشتند! این گزاره شاید تا پیش از این غریب به نظر می‌رسید اما موج برخاسته از پدیده «پایتخت7» واقعیتی است که به گواه آمار ثبت‌شده در گیشه سینماها، به‌خصوص برای فیلم‌های کمدی،  نمی‌توان آن را کتمان کرد. هشت فیلم «دایناسور»، «موسی(ع)»، «کوکتل مولوتف»، «رها»، «پسر دلفینی2»، «بامبولک»، «پیشمرگ» و «عینک قرمز» در حالی به‌عنوان فیلم‌های نوروز اکران خود را از هفته دوم اسفندماه آغاز کردند که امید اصلی‌شان به شب‌های پس از پایان ماه رمضان بود اما همزمان سانس‌های پایانی اکران در این شب‌ها با ساعت پخش سریال «پایتخت7» معادلات را تغییر داد. فروش بالاتر سینماها در جمعه‌شب‌هایی که خلاصه قسمت‌های این سریال روی آنتن می‌رفت بهترین گواه برای تأیید این تأثیر است. البته فیلم‌های اکران نوروز امسال با چالش افزایش قیمت بلیت هم مواجه بودند. بلیت 110 هزارتومانی، برای طیف گسترده‌ای از مخاطبان طبقه متوسط، بلیتی گران به‌شمار می‌رود و احتمالا روی انگیزه خانواده‌ها برای انتخاب سینما به‌عنوان یک سرگرمی جمعی، بی‌تأثیر نبوده است. با این همه بیش از 2 میلیون مخاطب در فروردین ماه امسال به سینما رفتند و ثبت مجموع فروش 176 میلیارد تومانی، رقمی قابل‌قبول برای این ماه محسوب می‌‌شود. «صیاد» نهمین و تازه‌نفس‌ترین فیلم راه‌یافته به چرخه اکران است که هرچند هنوز برای قضاوت درباره عملکردش در جذب مخاطب زود است اما بعید است اتفاق ویژه‌ای را هم در ادامه راه رقم بزند.

فروردین 1403 | بهار گیشه‌ها

تعداد فیلم‌های روی پرده: 8 فیلم

فروش کل: 138 میلیارد تومان

مجموع مخاطب: 2 میلیون و 220 هزار نفر

پرفروش‌ترین فیلم: تمساح خونی با 85 میلیارد تومان و یک میلیون و 350 هزار مخاطب

شکست‌خورده‌ترین فیلم: «پرویز خان» با 2.2 میلیارد تومان فروش و 32 هزار مخاطب

آنالیز کوتاه: تا اینجای دهه 1400 می‌توان فروردین سال 1403 را پررونق‌ترین افتتاحیه سالانه سینماها به حساب آورد. در این بازه هفت فیلم «تمساح خونی»، «بی‌بدن»، «آ‌پاراتچی»، «نوروز»، «ایلیا، جستجوی قهرمان»، «آسمان غرب»‌ و «پرویزخان» به‌عنوان ترکیب اکران نوروز روی پرده رفتند و در میانه راه فیلم «سال گربه» هم به این ترکیب اضافه شد تا بیش از دو میلیون و 220 هزار مخاطب به سالن‌های سینما بروند و رقم مجموع فروش 138 میلیاردی برای گیشه فروردین، ثبت شد. البته باید اعتراف کرد که در همین فصل پررونق هم فیلم «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی نتوانست آنگونه که انتظار می‌رفت حضوری انفجاری در گیشه را تجربه کند و از سوی دیگر «پرویزخان» به‌عنوان یک فیلم فوتبالی که اتفاقا حضور نسبتا موفقی هم در جشنواره فجر داشت، یکی از عجیب‌ترین شکست‌ها را در گیشه تجربه کرد و تنها 32 هزار مخاطب را به سالن‌های سینما کشاند!

فروردین 1402 | در سایه «فسیل»

تعداد فیلم‌های روی پرده: 9 فیلم

فروش کل: 76 میلیارد تومان

مجموع مخاطب: 1.6 میلیون نفر

پرفروش‌ترین فیلم: «فسیل» با 63 میلیارد تومان و یک میلیون و 360 هزار مخاطب

شکست‌خورده‌ترین فیلم: «بچه‌های طوفان» با 27 میلیون تومان فروش و 660 مخاطب

آنالیز کوتاه: نوروز 1402 اولین نوروزی بود که برنامه‌ریزی برای آن در سایه همزمان با ماه رمضان صورت گرفت و کم نبودند صاحبان آثار و پخش‌کننده‌هایی که عرضه فیلم خود در این بازه زمانی را یک ریسک بزرگ می‌دانستند. پدیده‌‌ای به‌نام «فسیل» اما همه پیش‌بینی‌ها را برهم زد! هر چند در کنار این فیلم، هشت فیلم دیگر یعنی «غریب»، «عروس خیابان فرشته»، «جنگ جهانی سوم»، «سه‌کام حبس»، «آهنگ دو نفره»، «دسته دختران»، «بابا سیبیلو»‌ و «بچه‌های طوفان» هم تا پایان فروردین این سال روی پرده رفتند اما از مجموع فروش 76 میلیاردی سینمای ایران در این بازه یک ماهه، بالغ‌بر 63 میلیاردش به جیب «فسیل» رفت تا این فیلم سهمی بیش از 82 درصد از فروش یک ماهه سینماها داشته باشد. از دیگر فیلم‌های اکران‌شده در فروردین 1402 تنها دو فیلم «غریب» و «سه‌کام حبس» بودند که در ادامه مسیر خود توانستند گلیم‌شان را از آب بیرون بکشند و مجموع فروش خود را از مرز 10 میلیارد تومان فراتر ببرند.

فروردین 1401 | برخاستن از خاکستر

تعداد فیلم‌های روی پرده: 7 فیلم

فروش کل: 50 میلیارد تومان

مجموع مخاطب: 1.5 میلیون مخاطب

پرفروش‌ترین فیلم: «سگ‌بند» با 23 میلیارد تومان و 710 هزار مخاطب

شکست‌خورده‌ترین فیلم: «قدغن» با 137 میلیون تومان فروش و 4 هزار مخاطب

آنالیز کوتاه: اسفند ماه 98 بود که بحران کرونا نفس سینمای ایران را گرفت و حداقل دو سال زمان لازم بود که آرام‌آرام باردیگر پای مخاطبان به سالن‌های سینما باز شود. در فروردین 99 سینماها به‌طور کامل تعطیل بود و یک سال بعد هم در فروردین 1400 هم اکران همزمان 10 فیلم، تنها 66 هزار مخاطب را به سالن‌های سینما کشاند. به همین دلیل می‌توان ثبت رکورد حضور 1.5 میلیون مخاطب در سینماها در فروردین 1401 را به‌عنوان یکی از اولین نشانه‌های برخاستن سینمای ایران از خاکستر کرونا، به حساب آورد. در این ماه هفت فیلم «سگ‌بند»، «موقعیت مهدی»، «شادروان»، «روز صفر»، «مرد بازنده»، «گل به خودی» و «قدغن»‌ روی پرده رفتند و در مجموع گیشه 50 میلیارد تومانی را برای سینمای ایران محقق کردند. در میان این فیلم‌ها «سگ‌بند» به کارگردانی مهران احمدی با درخشش بهرام افشاری و امیر جعفری، سهمی 50 درصدی از گیشه یک ماهه داشت و توانست 710 هزار مخاطب را به سینماها بکشاند.