تیر ماهی که گذشت پر از اتفاقات ریز و درشت بود . از همان روزهای ابتدایی ماه بحث و درگیری درباره اکران نشدن فیلم «شیشلیک» و جدل رسانهای محمد حسین مهدویان با روح الله سهرابی تنور اتفاقات این ماه را داغ کرد. در ادامه نامه عجیب و غریب سعید مقیسه ریس ساترا مبنی بر حمایت نهادها و وزارتخانهها از این سازمان برای جلوگیری از فعالیت پلتفرمها حسابی جنجال به پا کرد. واکنش تند سینماگران ، عقبنشینی موقت ساترا را به دنبال داشت. ماجرای حذف نام «وریا» در مسابقه «قاتی بازی» بازهم رامبد جوان و برنامهاش «خندوانه» را وارد حاشیه کرد. اما در روزهای پایانی ماه جنجالیترین اتفاق رقم خورد و دادسرای فرهنگ و رسانه حکم به توقف پخش سریال «جیران» داد و قسمت 24 این سریال پخش نشد. اما در کنار این اتفاقات جنجالی ، در تیرماه اتفاقات جالبی هم افتاد از جمله عضویت امیر جدیدی در آکادمی اسکار و انتخاب لیلا حاتمی به عنوان جشنواره فیلم ونیز. در این گزارش اتفاقات مهم تیر ماه را به شکل اجمالی مرور کردهایم.
2 تیر / ماجراهای شیشلیک
روز دوشنبه سی ام خرداد ماه محمد حسین مهدویان در پستی که در صفحه شخصیاش منتشر کرد به انتقاد از سازمان سینمایی پرداخت و خطاب به مدیر کل اداره نظارت بر عرضه و نمایش فیلم نوشت : «چرا به فیلم شیشلیک که پروانه نمایش دارد اجازه اکران نمیدهید.» روح الله سهرابی در پاسخ به انتقاد محمد حسین مهدویان که گفته بود چرا فیلم شیشلیک با وجود داشتن پروانه نمایش ، اکران نمیشود، چند خطی نوشت و اعلام کرد:«قانون به معاونت سینمایی این اجازه را داده که میتواند جلوی فیلم دارای پروانه نمایش را بگیرد.»، مهدویان هم بلافاصله در واکنش به این اظهار نظر نوشت :« پس ما همه سرکاریم.». بعد از این بگو و مگوی مجازی سهرابی با مهر گفت وگویی انجام داد و اعلام کرد که اکران شیشلیک با توجه به مشکلات اقتصادی، صلاح نیست. محمد رضا منصوری تهیهکننده فیلم هم در پاسخ به او گفت :«رفتارهای شما یک بیتدبیری است.»
8 تیر / عضویت امیر جدیدی در آکادمی اسکار
امیر جدیدی به عضویت آکادمی اسکار درآمد تا سینمای ایران یک نماینده دیگر در این آکادمی داشته باشد. جدیدی با بازی در فیلم «قهرمان» ساخته اصغر فرهادی در جشنوارههای معتبر خارجی حاضر شد و مورد توجه قرار گرفت.بازی بی نقص او در نقش «رحیم» تحسین منتقدان خارجی را در پی داشت و او را در کانون توجه قرار داد.حالا او در فهرست اعضای جدید آکادمی اسکار قرار گرفته تا در کنار رخشان بنی اعتماد، گلشیفته فراهانی، لیلا حاتمی، هایده صفی یاری و… جدیدترین عضو ایرانی این آکادمی باشد.امیر جدیدی تیرماه سال 1401 در مقام کارگردان کنسرت_نمایش «سی صد» روی صحنه برد که با استقبال خوب مخاطبان روبه رو شد.
14 تیر / تقلب در شبهای مافیا
انتشار قسمت دوم فینال فینالیستهای شبهای مافیا ، حاشیههای زیادی را به همراه داشت. حاشیههایی که موجب شد تا شائبه تقلب در این بازی تقویت شود. جریان این قسمت بهگونهای پیش رفت که خیلی زود و در حالیکه هنوز تنور بازی داغ نشده بود، اعضای مافیا یکی بعد از دیگری توسط شهروندان شناسایی شدند و از بازی بیرون رفتند. چگونگی تشخیص مافیا از سوی شهروندان طوری رقم خورد که هیچ استدلال و منطق محکمی پشت این تشخیصها دیده نمیشد. همین عامل موجب شد تا حامد آهنگی به روند بازی معترض شود. بعد از انتشار این قسمت حسین مهری یکی از شرکتکنندههای حاضر در فینال فینالیستهای با انتشار پستی به اتفاقاتی که در قسمت دوم افتاد، واکنش نشان داد و به نوعی صحت و سلامت این قسمت را زیر سوال برد. حامد آهنگی با انتشار یک استوری بر مواضعش درخصوص ورود تقلب در بازی دوم فینال فینالیستهای شبهای مافیا پافشاری کرد و نوشت :« ایکاش متقلبین هم از مردم عذر خواهی کنند.»
19 تیر/ گوی بلورین تابستان با امید
روز 19 تیر در مراسم اختتامیه پنجاهوششمین جشنواره بینالمللی فیلم کارلووی، جایزه گوی بلورین به فیلم «تابستان پرامید» به کارگردانی صدف فروغی رسید. «تابستان پر ا مید» محصول کانادا و ایران است و با بازی علیرضا کمالی، لیلی رشیدی، مهدی قربانی و بنیامین پیروانی در شمال ایران فیلمبرداری شده. این فیلم، پس از ۱۰ سال غیبت سینمای ایران در بخش مسابقه این رویداد سینمایی، جایزه گوی بلورین بهترین فیلم را دریافت کرد. پنجاه و ششمین جشنواره فیلم کارلووی واری ااز ۱۰ تا ۱۸ تیرماه در کشور جمهوری چک برگزار شد و فیلم «آسمان زیر آب» ساخته «درناز حاجیها» نماینده سینمای ایران در بخش رقابتی پروکسیمای این جشنواره بود، «زالاوا» به کارگردانی ارسلان امیری در بخش نمایشهای نیمه شب و مستند «جمعه میبینمت رابینسون» ساخته میترا فراهانی و محصول مشترک فرانسه، سوئیس، ایران و لبنان هم در بخش «خارج از گذشته» این رویداد سینمایی به نمایش گذاشته شد.
23 تیر / جنجال حذف نام «وریا»
شامگاه پنجشنبه بیست و سوم تیرماه فینال مسابقه «قاتی بازی» برگزار شد. در قسمتی از این مسابقه دو گروه دربخش «اسم و فامیل» با هم وارد رقابت شدند. در این بخش زمانیکه نوبت به کامران تفتی رسید او در پاسخ به سوال نام پسر با حرف «واو» نام «وریا» را روی تخته وایتبرد ثبت کرد. بعد از پایان رقابت و در زمان امتیاز دهی به جای نام «وریا» نام «وحید» روی تخته نوشته شده بود. این اتفاق موجب شد تا هوادران وریا غفوری و البته مخاطبان خندوانه در فضای مجازی دست به اعتراض بزنند و نسبت به حذف نام «وریا» واکنش نشان دهند. گستره اعتراضات به اندازهای بود که شبکههای ماهوارهای فارسی زبان هم نسبت به این ماجرا واکنش نشان دادند.
24 تیر / داوری لیلا حاتمی برای جشنواره ونیز
روز 24 تیرماه 1401 ، اسامی هیات داوران هفتاد ونهمین دوره جشنواره فیلم ونیز اعلام شد که در بین آنها نام لیلا حاتمی هم به چشم میخورد. حاتمی که سابقه حضور در جمع هیات داوران جشنواره فیلم کن را دارد ، حالا به عنوان داور قرار است در جشنواره فیلم ونیز نیز به اوری آثار بخش مسابقه بنشیند. جولین مور ریاست هیات داوران این جشنواره را برعهده دارد. «کازوئو ایشیگورو» نویسنده برنده نوبل ادبیات ژاپنی، «ماریانو کان» (کارگردان، فیلمنامهنویس و تهیهکننده آرژانتینی)، «لئوناردو دیکاستانزو» (کارگردان و فیلمنامهنویس ایتالیایی) و «رودریگو سوروگوین» (کارگردان، فیلمنامهنویس و تهیهکننده اسپانیایی) دیگر اعضای هیات داوران را تشکیل میدهند. هفتاد و نهمین جشنواره فیلم ونیز، قدیمیترین جشنواره سینمایی جهان، از تاریخ ۳۱ آگوست تا ۱۰ سپتامبر (۹ تا ۱۹ شهریور) در ایتالیا برگزار میشود.
25 تیر/ پایان سهگانه عصرجدید
فصل سوم مسابقه «عصرجدید» هفته گذشته به پایان رسید. در آن زمان حاشیه پایان همیشگی عصرجدید مطرح بود و یکی از مهمانهای برنامه هم از این مسئله ابراز نگرانی کرد. علیخانی توضیح داد که ساخت سهگانه «عصرجدید» به پایان رسیده و اگر قرار باشد این مسابقه ادامه پیدا کند باید در ابعاد وسیعتر و باشکوهتری تولید شود او همچنین گفت رشتهها باید متنوعتر باشند و دختر و پسر، زن و مرد همه کنار هم مسابقه دهند. او گفت اگر شرایط مناسب باشد و بتوان کار خوب کرد، انجام میدهند چون به نظرش باید برای چشم و شعور بیننده احترام قائل بود. او هنگام خداحافظی هم صحبتی درباره تولید قطعی ادامه این مسابقه نکرد.
25 تیر / نامه ساترا علیه پلتفرمها
سعید مقیسه، رئیس ساترا برای پیمان جبلی، رئیس صداوسیما نامهای ارسال کرد که در این نامه آمده بود که پیرو مصوبه شورای فضای مجازی صداوسیما در خصوص برخورد بازدارنده یا تخلفات رسانههای صوتوتصویر فراگیر در فضای مجازی، خصوصا پلتفرمهای موثر، باید اقداماتی در 12 بند در دستور اجرا قرار بگیرد. او از نهادها و وزارتخانههای مرتبط خواسته بود که ساترا را در جهت مقابله با پلتفرمها یاری کند. انتشار این نامه محرمانه واکنش تند سینماگران را به دنبال داشت. محمد حسین مهدویان ، شهرام شاه حسینی، حامد عنقا، محمد حسین قاسمی با انتشار یادداشت و یا گفت وگو به این نامه واکنش نشان دادند و اقدام ساترا برای تعطیلی پلتفرمها را محکوم کردند.
29 تیر / توقیف جیران
سریال «جیران» با شکایت حقوقی مهرداد غفار زاده و سعید خندق آبادی کارگردان وتهیهکننده سریال «آهوی من مارال» توقیف شد.در پی این شکایت سیروس حمزهای بازپرس شعبه 9 بازرس دادسرای فرهنگ و رسانه تهران با صدور حکمی، دستور توقیف سریال در حال پخش «جیران» را صادر کرد. به دنبال صدرو این حکم روابطعمومی ساترا در خبری اعلام کرد:«ادامه پخش سریال نمایش خانگی «جیران» به دلیل نقض مالکیت ادبی و هنری با حکم قضایی متوقف شد.» به دنبال آن فیلیمو هم در اطلاعیهای اعلام کرد که قسمت بیست و چهارم سریال عاشقانه «جیران»، تا تعیین تکلیف قضایی پخش نخواهد شد. در نهایت اسماعیل عفیفه تهیهکننده سریال هم وارد ماجرا شد و ساترا را در این زمینه مقصر دانست و گفت که این سازمان در قبال حکم صادره دست به تجاهل زده است.