سینمای ایران
به بهانه انتشار نسخه خانگی «عصر جمعه» و توزیع غیرقانونی «خرس»

نگاهی به سرنوشت ۹ فیلم پس از سال‌ها توقیف

فیلم نیوز: بحث توقیف تعداد خاصی از فیلم‌ها و بداقبالی آنها در زمان اکران، یکی از چالش‌های مهمی است که در هر دهه، بخشی مهمی از تولیدات سینمای ایران، ناخواسته درگیر این پدیده عجیب شده‌اند. پیش از این درباره فیلم‌های توقیفی سینمای ایران گزارش‌های متنوعی تهیه و منتشر کردیم، اما این بار از منظری دیگر به سرنوشت نافرجام تعدادی از این فیلم‌ها پرداخته‌ایم.

«خرس»
سال ۱۳۹۰ تولید شد اما از دولت دهم تا کنون اجازه اکران پیدا نکرده است. خسرو معصومی سال گذشته در گفت‌و‌گویی اعلام کرده بود که حتی حاضر است برای دیده شدن فیلم، آن را یک هفته اکران کند، اما فرصت اکران هیچ وقت نصیب «خرس» نشد و تقدیرش در نهایت به قاچاق گره خورد. نسخه اصلی و غیرقانونی «خرس»، شهریور امسال در یوتیوب توزیع و به سرنوشت دیگر قربانیان قاچاق فیلم دچار شد.

«عصر جمعه»
اولین فیلم مونا زندی حقیقی در سینما که ۱۴ سال پس از توقیف، سر از شبکه نمایش خانگی درآورده است. همانند دیگر فیلم‌های توقیفی، موضوع جسورانه این فیلم تنها مسئله‌ی مهمی بود که آن را به سرنوشت توقیف گرفتار کرد. نسخه‌ی قانونی «عصر جمعه» شهریور ماه امسال همزمان با کمپین سکوت نخواهم کرد در شبکه نمایش خانگی منتشر شد، اما نتوانست توفیق آنچنانی پیدا کند.

«سنتوری»
یکی از فیلم‌های بحث برانگیز و جریان ساز سینمای ایران که پس از موفقیت در بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر، با بد‌اقبالی‌های پشت سرهم مواجه شد. ماجرای «سنتوری» از تابستان ۸۶ شروع و درست چند روز مانده به اکران، جلوی نمایش آن گرفته شد. مدتی بعد از این اتفاق هم، نسخه‌ی غیرقانونی فیلم توسط یکی از سایت‌های خارجی در فضای مجازی منتشر شد. ناکامی «سنتوری» بر سرنوشت فیلمسازی داریوش مهرجویی نیز تاثیر گذاشت.

«خانه پدری»
سرنوشت «خانه پدری»، پیچیده‌تر از دیگر فیلم‌هاست. این فیلم پس از سه سال توقیف، در بخش خارج از مسابقه جشنواره فجر نمایش داده شد. عیاری یکسال بعد، فقط اجازه اکران در گروه هنر و تجربه را پیدا کرد، اما چند روز بعد، فیلمش از پرده پایین کشیده شد. سال ۹۸ قرار شد طلسم این فیلم پس از مدت‌ها شکسته شود اما این بار هم به سرنوشت توقیف پس از اکران دچار شد! برای سومین بار و با حذف یک سکانس‌ روی پرده رفت، اما این بار هم فقط چند روز حق اکران داشت و بلافاصله، سر از بازار قاچاق در آورد. فیلم عیاری هنوز در رسانه خانگی منتشر نشده است.

«خانه دختر»
یکی از قربانی‌های مهم توقیف که سه سال بعد از نمایش در سی و سومین جشنواره فیلم فجر روی پرده رفت. «خانه دختر» با اعمال اصلاحیه و تغییرات اکران شد و به همین دلیل، روایتش برای مخاطبان نامفهوم بود. بی سر و ته شدن موضوع فیلم، واکنش منفی مخاطبان را در پی داشت.

«از رئیس جمهور پاداش نگیرید» 
کمال تبریزی این بار نیز از توقیف و سانسور در امان نماند و پس از ۶ سال، نسخه‌ی ابتر فیلمش اکران شد. «از رئیس جمهور پاداش نگیرید» با نام قبلی «پاداش»، به دلیل حجم بالای ممیزی‌ها، نه در گیشه توانست از اقبال خوبی برخوردار باشد و نه به فیلم موفقی در کارنامه تبریزی تبدیل شود. با گذشت ۵ سال از اکران، این فیلم هم هنوز به شبکه نمایش خانگی راه نیافته است.

«رستاخیز»
پس از چهار سال توقیف، محرم سال گذشته نسخه‌ غیرقانونی «رستاخیز» به زبان عربی در یوتیوب منتشر شد. فیلم احمدرضا درویش به دلیل به تصویر کشیدن چهره حضرت ابوالفضل سالهاست در محاق توقیف قرار دارد و تا کنون امکان نمایش آن در دولت روحانی فراهم نشده است. فیلم اجازه نمایش در «سالن سینماها» را ندارد و تهیه‌کننده و کارگردان هم به اکران آنلاین رضایت نمی‌دهند.

«مارمولک»
نوروز ۹۹، پس از ۱۶ سال، رفع توقیف شد و نسخه‌ی نمایش خانگی آن به بازار آمد. این فیلم به کارگردانی کمال تبریزی، سال ۱۳۸۳ روی پرده رفت اما سه هفته از اکران نگذشته بود که توقیف شد. فیلمی که می‌توانست یکی از آثار پرفروش تاریخ سینمای ایران باشد، بلافاصله پس از توقیف، وارد بازار قاچاق شد و به راحتی در دسترس عموم قرار گرفت.

«وقت چیدن گردوها»
«وقت چیدن گردوها» به کارگردانی ایرج امامی سال ۱۳۸۲ ساخته شد. سال‌ها بعد بدون اینکه رنگ اکران را ببینید، در سکوت خبری به شبکه نمایش خانگی راه یافت. این فیلم با بازی پارسا پیروزفر و لادن مستوفی به دلیل پرداختن به زندگی یک طلبه جوان با حساسیت‌هایی برای اکران مواجه شد. سرنوشت این فیلم همانند «عصر جمعه» مونا زندی حقیقی بود که دست آخر سر از شبکه نمایش خانگی درآورد.

فیلم‌نیوز

دیدگاهتان را بنویسید