یکی از فیلم‌های حاضر در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر، «آسمان غرب» است. این فیلم با محوریت رشادت‌های شهید سروان خلبان علی‌اکبر شیرودی در روزهای شروع جنگ ایران و عراق ساخته شده. نقش شهید شیرودی در این فیلم را میلاد کیمرام برعهده دارد. نقشی متفاوت از آنچه تاکنون در کارنامه کیمرام دیده‌ایم. به این بهانه مروری داشته‌ایم بر جذاب‌ترین خلبان‌های جنگنده در سینمای ایران.
در تاریخ معاصر ایران، چه در دوران جنگ جهانی دوم و اشغال ایران و چه پس از آن در جنگ ایران و عراق، خلبان‌های زیادی بوده‌اند که برای دفاع از خاک کشور در برابر دشمنان، پشت فرمان هواپیماهای جنگنده نشسته‌اند. در میان این خلبان‌ها، عده‌ای جان خود را هم فدا کرده‌اند. در سینما و تلویزیون پس از انقلاب، مخصوصا در دهه شصت و هفتاد آثاری ساخته شده که به صورت مستقیم به شخصیت‌های مهم هوانیروز در دوران جنگ پرداخته. برخی از کارگردان‌ها هم بدون اشاره به نام خاصی سراغ روایت داستان‌هایی از دفاع هوایی ایران در برابر دشمن رفته‌اند.
علی‌اکبر شیرودی | میلاد کیمرام | آسمان غرب | 1402
شهید شیرودی یکی از چهره‌های مهم و تاثیرگذار جنگ و ایران و عراق بوده. پیش از این در دهه 70 سریال «سیمرغ» یکبار به زندگی شهید شیرودی و شهید کشوری پرداخت. اما «آسمان غرب» به کارگردانی محمد عسگری سراغ جزییات عملیات‌های حساس این خلبان در روزهای شروع جنگ رفته. روزهایی که جدایی‌طلبان از فرصت بهم‌ریختگی سال‌های شروع انقلاب استفاده کرده بودند، شهید شیرودی در کرمانشاه نقش مهمی در برگرداندن ثبات به این منطقه داشته. حالا میلاد کیمرام که پیش از این هم در فیلم «ملکه» در ژانر دفاع مقدس کار کرده، در قامت شهید شیرودی نقش آفرینی کرده. بازی که بیشتر آن در فضای بسته هوایپماهای جنگنده اتفاق می‌افتد و چالش مهمی در کارنامه بازیگری کیمرام محسوب می‌شود.
عباس بابایی | شهاب حسینی | شوق پرواز |1390
یکی از نقش‌آفرینی‌های مهم کارنامه هنری شهاب حسینی بازی در سریال «شوق پرواز» و در نقش شهید خلبان عباس بابایی است. این مجموعه با جزییات به زندگی شهید بابایی از کودکی تا شهادت پرداخته. اما چون بابایی از خلبان‌های هوانیروز در پیش از انقلاب و پس از آن بدر دوران جنگ بوده، از مهم‌ترین بخش‌های فیلم طراحی عملیات‌های دفاعی و حضور شهاب حسینی در صحنه‌های جنگ هوایی است. این سریال توسط یدالله صمدی کارگردانی شده و یکی از مجموعه الف ویژه سیما فیلم بود.
بیژن ایرانی | پارسا پیروزفر | در چشم باد | 1388
سریال «در چشم باد» به زندگی یک خانواده از قیام جنگل تا فتح خرمشهر پرداخته. یکی از پسرهای این خانواده به نام بیژن با بازی پارسا پیروزفر در دوران جنگ جهانی دوم و حمله روسیه وانگلیس به ایران، از خلبانان ارتش است. بیژن در چند روز ابتدایی حمله متفقین و ااشغال ایران از خلبان‌هایی است که قصد دفاع از خاک ایران را دارد. با وجود اینکه حکومت تسلیم اشغال‌گران می‌شود اما بیژن و تعدادی از دوستانش می‌خواهند عملیاتی را طراحی کنند تا جلوی دمشن بایستند. در این سریال بیشتر تلاش یک خلبان وطن‌پرست برای جلوی دشمن ایستادن را می‌بینیم حتی اگر مافوق با این کار موافق نباشد.
عباس دوران | علی دهکردی | خلبان | 1376
سرگرد دوران از خلبان‌های مهم دوران جنگ بود. ارتش عراق برای دستگیری یا کشتن او جایزه تعیین کرده بود، اما عباس مدام به مواضع عراق حمله می‌کرد. جمال شورجه در دومین فیلم خود پس از «دایره سرخ» سراغ زندگی عباس دوران رفته بود. فیلمی که یکی از عملیات‌های مهم این خلبان را که به شهید شدن او ختم می‌شود. نشان می‌دهد. در یکی از سکانس‌های مهم فیلم علی دهکردی در نقش عباس دوران با 10 اسکادران عملیاتی را انجام می‌دهد و در آخر جنگنده خودش آتش می‌گیرد.
سرهنگ محمودی | فرامرز قریبیان | دایره سرخ | 1374
«دایره سرخ» به کارگردانی جمال شورجه داستان یک خلبان جوان جنگ است که در حال مبارزه با دشمن تیری به پایش اثابت می‌کند. اما او می‌خواهد به کار ادامه دهد. از سوی دیگر پدر همسرش که خود یک خلبان بازنشسته است با این کار او مخالفت می‌کند. خلبان جوان پس از مدتی پدرزن خود را راضی می‌کند تا در یک عملیات شرکت کند. سرهنگ محمودی پس از سال‌ها پشت فرمان یک جنگنده می‌نشیند و با همراهی تیم عملیاتی به مواضغ دشمن حمله می‌کنند.
سرهنگ سلیم‌پور | جعفر دهقان | حمله به اچ3 | 1373
عملیات اچ 3، یکی از پیچیده‌ترین عملیات‌هایی جنگ و ایران عراق بود که توسط یک تیم بزرگ تحقیقاتی طرح‌ریزی شد. پس از آن طرح به چند خلبان حرفه‌ای سپرده شد تا این عملیات را به انجام برسانند. در فروردین سال 1360 و در حالی که آبادان هنوز در حصر است، این عملیات با موفقیت انجام می‌شود. شهریار بحرانی از کارگردانان جوان سال‌های دهه 70، جعفر دهقان را به عنوان سرتیم عملیاتی انتخاب کرد و «حمله به اچ3» را جلوی دوربین برد. فیلمی که تصویری از پیچیدگی عملیات‌های هوایی ارتش ایران را نشان می‌داد.
ناصر خرسندی | فرامرز صدیقی | آخرین پرواز | 1368
یک سرگرد خلبان به نام ناصر خرسندی پسر فلجش را همراه همسرش برای معالجه به فرانسه فرستاده. یک گروه گروگانگیر خانه‌ای که همسر و فرزند ناصر در آن هستند محاصره می‌کنند. هدف آنها ترغیب ناصر خرسندی برای نشاندن هواپیمای جنگنده خود در خاک عراق است. اما عملیات گروگانگیری بی‌نتیجه می‌ماند و ناصر به کار خودش یعنی دفاع از مرز‌های هوایی ایران ادامه می دهد. این فیلم اولین اثر بلند سینمایی احمدرضا درویش است.
مهرداد درخشان | سعید راد | عقابها | 1363
یدالله شریفی‌راد یکی از خلبان‌های جنگنده مهم در روزهای ابتدایی جنگ ایران و عراق بود. ساموئل خاچیکان براساس عملیاتی که او در کرمانشاه انجام داده بود، فیلم «عقابها» را ساخت. فیلمی که پربیننده‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران است. سعید راد در نقش سروان مهرداد درخشان در این فیلم بازی می‌کند که در واقع بازاسازی همان شخصیت شریفی‌راد است. او با تمام تلاشی که در حفظ جنگنده خود دارد در یکی از روستاهای مرزی ایران سقوط می‌کند و کردها او را مخفی می‌کنند. پس از آن هم او را نجات می‌دهند. «عقابها» از اولین فیلم‌های سینمای ایران است که به فضای داخلی یک جنگنده و کار یک خلبان جنگی پرداخته است.
پست های مشابه :
آماده‌‌سازی «آسمان غرب» برای جشنواره فجر | میلاد کیمرام در قامت شهید شیرودی
نگاهی به سریال‌هایی که این اواخر با اقتباس از روی داستان‌ها ساخته شده‌اند به بهانه از سر گیری پخش سریال «سوران» | جذابیت اقتباس
مرور اتفاقات و موفقیت‌های کارنامه رضا عطاران به بهانه پخش سریال «دفتر یادداشت» | تمام نشدنی
واکنش رسمی ریس سیما فیلم به یک خبر جنجالی | تایید تلویحی ساخت نسخه سینمایی «پایتخت»
