فیلم نیوز: سینمای ایران سال ها با محدودیت و کمبود قصه های زنانه روبرو بود و بعد از اینکه در چند دوره اخیر جشنواره این وضعیت بهبود یافته بود بار دیگر دز جشنواره فیلم فجر شاهد کاهش کاراکتر کنشگر زنانه در قصه فیلم ها بودیم. در این لیست به بهترین نقش آفرینی های بانوان بازیگر در نقش های اصلی و فرعی فجر ۳۸ می پردازیم.
پری ناز ایزدیار در «سه کام حبس»
پریناز ایزدیار در تکامل سبک و شیوه بازیگری خود در فیلم سه کام حبس توانسته به یکی از نقاط قوت و پیش برنده فیلم تبدیل شود. یک بازی احساسی و برونگرا که نامزدی سیمرغ را برایش به همراه آورد. این گمان اشتباه که بازی او را در دو فیلم جشنواره امسال، یعنی سه کام حبس و مغز استخوان تکرار نقش های گذشته اش مثلا در فیلم ابد و یک روز می دانند کاملا اشتباه است. اول اینکه شیوه و سبک اجرایی او در ابد و یک روز به شناسنامه بازیگری پریناز ایزدیار تبدیل شده و رهایی و فراموشی آن نه درست و نه ممکن است. از سوی دیگر به طور کلی هر بازیگری با چند مشخصه و المان برا انتقال حس و اکت شناخته می شود و با توجه به محدوده کوچک نقش هایی که برای زنان در قصه های ایرانی نوشته می شود چاره ای جز گام های کوتاه و تفاوت های جزئی برای بازیگر باقی نخواهد ماند.
طناز طباطبایی در «خورشید» و «شنای پروانه»
بعد از چند دوره ناکامی، امسال طناز طباطبایی با دو نقش کوتاه در فیلم های خورشید و شنای پروانه در جشنواره فجر حضور پیدا کرد. اینبار بیش از قابلیت بازیگری، کیفیت و جسارت انتخاب و پذیرش نقش ها متفاوت بود که باعث دیده شدن و در نهایت کسب اولین سیمرغ بلورین برای طناز طباطبابی شد. چهره ای که به نظر پس از یک دوره آمون و خطا و پشت سر گذاشتن چالش های متفاوت در ژانرهای گوناگون، حالا امکان و قدرت انتخاب را از میان پیشنهادهای گوناگون فرا گرفته است.
سحر دولتشاهی در «آتابای»
حضور به اندازه و تاثیر گذار اولین واکنشی است که میتوان به بازی سحر دولتشاهی در فیلم دوست داشتنی آتابای داشت. فیلمی با فضای مردانه که همین حضور کوتاه با شخصیت پردازی دقیق در فیلمنامه و بازی تحسین آمیز سحر دولتشاهی به یک لطافت شاعرانه و حال خوب کن در فیلم منتهی شده است. روایت عشقی دریغ انگیز و مستتر در فیلمنامه با کمترین عناصر کنش گر داستانی که بی شک کیفیت اجرای بازیگران ربط مستقیم با کیفیت نهایی اثر داشته است.
مریم مقدم در «قصیده گاو سفید»
مریم مقدم مانند فیلم اول بهتاش صناعی ها ایفاگر نقش اصلی زن در فیلم تازه یعنی قصیده گاو سفید است. رعایت اندازه در ایفای نقشی مانند این، که شخصیت با حادثه و اتفاق های پی در پی مواجه است مهمترین چالش بازیگر محسوب می شود. مریم مقدم که در فیلم احتمال باران اسیدی به گرمتر شدن فضای فیلم کمک کرده بود اینبار با نقشی کاملا متفاوت در قصیده گاو سفید توانسته یک کاراکتر چند وجهی را با اجرایی درخور توجه به سرانجام برساند. این اجرا دارای ویژگی های قابل تحسینی بود که میتوان او را شایسته نامزد شدنش برای سیمرغ دانست.
فاطمه معتمد آریا در «عامه پسند»
فاطمه معتمد آریا از نمونه بازیگرانی است که در طول دوران حرفه ای تلاش داشته تا تصویری تمام و کمال از قشر و فرهنگ های متفاوت زنان سرزمینمان در سینما ثبت کرده و به اجرا بگذارد. از این منظر او را میتوان در جایگاه تالیف در بازیگری کشورمان معرفی کرد. حالا در فیلم عامه پسند، بار دیگر فاطمه معتمد آریا را در شمایلی متفاوت از زن تحول خواه می بینیم که قرار است تازه از سنین میانسالی به بعد، از یک زندگی معمولی به استقلالی قهرمانانه در جهان محدود خود عزیمت کند. یک بازی باورپذیر دیگر از بازیگر که کمبود های شخصیت پردازی در فیلمنامه را با کیفیت اجرای خود تا حد زیادی مرتفع کرده است.
سمیرا حسن پور در «سه کام حبس»
سینمای ایران خواسته یا ناخواسته همیشه تعدادی از بازی ها با بازیگرا خوب خود را نادیده می گیرد. بازی تاثیر گذار سمیرا حسن پور در فیلم سه کام حبس از همین موارد مورد اشاره است. انگار تصمیم جمعی و ناگفته ای میان داوران، منتقدان و اهالی رسانه بوده که باید اشاره ای به چنین نقش آفرینی تحسین برانگیزی نداشته باشند. به خصوص وقتی بازیگری میتواند جدا از کیفیت نهایی اثر، جدا از اندازه و زمان حضور در داستان یک فیلم، به چنین اجرای باکیفیتی از کاراکتر برسد و حضور خود را به رخ بکشد. اینجا درست وطیفه منتقد و داوران تحسین و کمک به دیده شدن چنین تلاشی است. به عقیده ما بازی سمیرا حسن پور در فیلم سه کام حبس شایسته حضور در لیست بهترین بازی های سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر بوده است.
هانیه توسلی در «بی صدا حلزون»
شاید سخت ترین و متفاوت ترین شکل بازی را در میان بازیگران زن جشنواره سی و هشتم هانیه توسلی بر عهده داشته است. ایفای نقش یک کاراکتر ناشنوا که اجرای حرکاتش با زبان اشاره و ادای دیالوگ با گویش چنین کاراکتری، چالش اساسی در فیلم بی صدا حلزون برای هانیه توسلی بوده است. شاید غیبت این فیلم در بخش مسابقه جشنواره فجر شانس کسب سیمرغ را از این بازیگر گرفت و گرنه همچنان میتوان او را یکی از بازیگران شایسته عنوان بهترین بازیگر زن جشنواره سی و هشتم دانست.
مینا ساداتی در «درخت گردو»
مینا ساداتی از قدرنادیده ترین بازیگران فیلم درخت گردو در فضای جشنواره فجر سی و هشتم بود. از سویی همه بحث ها و نگاه ها به دلیل موضوع ملتهب درخت گردو معطوف به خود فیلم شد و از سوی دیگر درخشش پیمان معادی به عنوان بتزیگر اصلی بود که توجه اکثر منتقدان و اهالی رسانه را به خود جلب کرد. در این میان نباید از حضور سطح بالا و بازی به اندازه مینا ساداتی در شرایطی دشوار و گریم هایی سنگین غافل شد. بازیگری که همیشه ثابت کرده بیش از دیده شدن خود به کیفیت اجرا و اثرگذاری نقش توجه کرده است.
پانته آ بهرام در «شنای پروانه»
پانته آ بهرام از معدود بازیگران سینمای ایران است که قدرتش در تیپ سازی برا کاراکتر های غیر متعارف به حدی است که با یک حضور چند دقیقه ای روی صحنه و جلوی دوربین، میتواند از یک کاراکتر تیپیکال یک عمق ملموس شخصیتی و یک فرد شناسنامه دار بسازد. در فیلم شنای پروانه او درنقشی عجیب با گریمی نامتعارف بار دیگر در کمتر از ده دقیقه رد پای پاک نشدنی خود و کاراکتری که خلق کرده است را در کلیت اثر به ثبت می رساند. از آن نمونه بازی ها و شخصیت هایی که در ذهن مخاطب برای همیشه باقی خواهد ماند.