سما بابایی | آن پاییزِ سال ۱۳۹۶ که پخشِ سریال «سرزمین مادری» متوقف شد، کسی را گمان نمی‌رفت که این مجموعه بتواند از پسِ آن همه ماجرا، رنگِ پخش به خود بگیرد؛ اما این اتفاق حالا رخ داده و این سریالِ پرحاشیه از پلتفرم تلویبیون پخش شده است تا ببینندگان شاهدِ سریالی تلویزیونی باشند که استانداردهایش بسیار بالاتر از آثاری است که در این سال‌ها از تلویزیون و حتی شبکه‌ی نمایش خانگی دیده شده است. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این سریال حضورِ «احمد پژمان» به عنوانِ آهنگساز در این اثر است که سبب شده، مخاطب تجربه‌ای شگفت‌انگیز در همراهی موسیقی یک اثر با تصویر داشته باشد.
به گزارش فیلم‌نیوز ، «احمد پژمان» یکی از بزرگ‌ترین آهنگ‌سازانِ تاریخِ معاصر ایران است و از معدود کسانی است که در عین آشنایی با موسیقی کلاسیک غرب، موسیقی ایرانی را هم به خوبی می‌شناسد و آثار متعددی را در حوزه‌های موسیقی پاپ، ارکسترال و موسیقی فیلم خلق کرده است. او اما کار موسیقی متن را در همکاری با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز کرد و در همین کانون با بهمن فرمان آرا آشنا شد و برای فیلم «شازده احتجاب» موسیقی نوشت. بوی کافور، عطر یاس، خانه‌ای روی آب، یک بوس کوچولو دیگر همکارهای پژمان با فرمان آرا ست. او در سال ۱۳۵۴ با همکاری علی رهبری برای سریال دلیران تنگستان و یک سال پس از آن برای سریال سمک عیار موسیقی نوشت. احمد پژمان علاوه بر آن با محسن مخمملباف در فیلم هنرپیشه، با مجید مجیدی در فیلم‌های باران و بید مجنون و نیز با رخشان بنی اعتماد در فیلم روسری آبی، همکاری داشته است. او برای موسیقی فیلم کیمیا به کارگردانی احمدرضا درویش نامزد دریافت سیمرغِ بلورین شد و این جایزه را بعدتر برای فیلم‌های «باران» به کارگردانی مجید مجیدی و «بوی کافور، عطر یاس» به کارگردانی بهمن فرمان‌آرا دریافت کند. پژمان حالا با «سرزمین مادری» بارِ دیگر توانایی‌های خود را به رخ کشیده است.
پژمان و سرزمین مادری | اگر این سریال را از تلوبیون دیده باشید، متوجه خواهید شد که موسیقی احمد پژمان کاملا منطبق بر ایده‌ی کارگردان و فیلم‌نامه است. او هم موسیقی کلاسیکِ ایران را می‌شناسد و هم به موسیقی مناطقِ مختلفِ آن آشناست و هم توان آن را دارد که از اصولِ موسیقی کلاسیک در آهنگسازی بهره بگیرد. سبک موسیقی او را تلفیقی از موسیقی محلی، موسیقی ردیف، سازهای ایرانی، همراه با هارمونی، کنترپوان، ارکستراسیون و سایر تکنیک‌های موسیقی غرب می‌دانند؛ همین پشتوانه سبب شده است تا موسیقیِ این سریال در تک تکِ لحظاتِ فیلم، همراه با اثر شده و تجربه‌ی زیستِ قهرمان را با موسیقی‌هایی منطبق بر تحولات تاریخی روایت کند. آهنگساز کارکشته برای این اثر موسیقی‌ای نوشته که در عینِ آن‌که به چشم نمی‌آید؛ اما به خوبی موقعیت‌ها و کاراکترهای داستان را بیان می‌کند. تبریزی علاوه بر بازیگرانِ شناخته شده توانسته با انتخابِ آهنگسازی بزرگ موسیقی را نیز در خدمتِ اثر خود بگیرد. پژمان با موسیقی‌ای خلاق و تصویری که حتی در آثار غیرِ سینمایی‌اش نیز به خوبی دیده می‌شود، بخش مهمی از بارِ دراماتیکِ رهی و حوادثِ تاریخی را به دوش بکشد.
موسیقی جهانی با زیربنای ایران | آن‌چه به عنوان موسیقی در «سرزمین مادری» می‌شنویم، برخلاف آثار مستقلِ پژمان، موسیقی ساده‌ای است و در عینِ حال یک‌دستی واقعی با اثر دارد. آمیزش ریتم و ملودی در موسیقی این اثر به شکلی است که نمی‌توان آن را از یک‌دیگر تفکیک کرد. او یک‌بار گفته است: «برای صحنه‌های پر حرکت و هیجانی و تعقیب و گریز خیلی راحت می‌توان موسیقی نوشت. آن چه دشوار است صحنه‌های آرام درون گرایانه است که کارگردان در آنها به دنبال کشفی روانشناسانه می‌گردد.»او در این موسیقی اگرچه از المان‌های موسیقی سنتی و محلی بهره برده، اما می‌توان در عینِ حال یک موسیقی مدرن را نیز شنید. در یک کلام می‌توان موسیقی سرزمین مادری را این‌گونه تعریف کرد: «موسیقی‌ای برگرفته از موسیقی جهانی با زیربنایی ایرانی».
یک موسیقی تصویری برای سرزمین مادری | موسیقی سرزمین مادری بسیار تصویری است و رنگ‌آمیزی صوتی‌اش، شکلِ متفاوتی به تصاویر موجود در اثر بخشیده است، شاید یک شنونده‌ی عادی متوجه‌ی آن‌چه او در سرزمین مادری خلق کرده، نشود؛ اما شنوندگان حرفه‌ای به خوبی متوجه می‌شوند که او یک تابلوی تصویری با نت‌هایش خلق کرده است و با تمام احترامی که می‌توان برای اثر فاخرِ تبریزی قایل شد، نمی‌توان از این مسئله گذشت که در برخی موارد موسیقی او از تصویر هم والاتر و فاخرتر است.مهم‌ترین علتِ توفیقِ پژمان در آهنگسازی و از جمله در «سرزمین مادری» این است که او در کنار شناختِ موسیقی‌های مناطق مختلف (و در این‌جا ایلِ بختیاری)، فرهنگِ مناطق مختلف ایران را نیز به خوبی می‌شناسد و می‌داند که موسیقی محلی هر منطقه، چه نقشی در زندگی مردمانِ آن ایفا می‌کند. به همین خاطر است که او حتی آن‌هنگام که یک درآمد راست‌پنج‌گاه را در اثری تصویری روایت می‌کند، به درستی در اثرش می‌نشیند.
اتفاق‌های موسیقیایی سرزمین مادری | بهره‌مندی از موسیقی ایرانی اما اتفاقی نیست که تنها در «سرزمین مادری» رخ داده باشد، او در آثار ارکسترالِ خود و حتی زمانی که اپرا و باله می‌نویسد از فرهنگِ موسیقی ایران بهره می‌گیرد. آهنگ‌سازِ کارکشته، اعتقادی راسخ در این زمینه دارد و می‌گوید: « آهنگسازی که موسیقی میهن خود را نداند نمی‌تواند آهنگساز خوبی باشد و آهنگسازی است عاریتی، که نظیرش در دنیا فراوان است و ارزشی هم ندارد … من همیشه به موسیقی ایرانی فکر می‌کنم، زیرا بنای موسیقی من ایرانی است، موتیف و بعضی تم‌ها ایرانی است، ولی هارمونی من صددرصد صدای ایرانی نمی‌دهد، چون خود هارمونی اساساً یک مقوله غربی است و ارکستر هم طبعاً صدای ایرانی ندارد، چراکه سازها ایرانی نیستند. اما همیشه کوشیده‌ام رنگ و حالت ایرانی را در آثار خود حفظ کنم و معتقدم آهنگسازان ما باید بیشتر به سنت‌های موسیقی خودمان متکی باشند و نباید به دنبال موتیف‌های غربی بروند…»
وام گرفتن از ادبیات ایران زمین | اگر آن‌چه در سریال «سرزمین مادری» به عنوان موسیقی شناخته می‌شود، توانسته تا این اندازه بر قابِ تصویر بنشیند، به دلیلِ آن است که آهنگ‌سازِ اثر همواره شناختی کافی از هنرهای دیگر داشته است. او نخستین تجربه‌های خود در آهنگسازی را پس از پایانِ تحصیلاتِ خود به ساختِ اپرا اختصاص داد. (از جمله اپرای دلاور سهند با مضمونِ رشادت‌های بابک خرمدین، اپرای سمندر همراه با لیبرتوی محمدرضا اصلانی، اپرای جشن دهقان و بسیاری اپراهای دیگر) و اپرا متعالی‌ترین هنری است که تلفیقِ چند هنر را می‌توان در آن مشاهده کرد؛ ضمن آن‌که آهنگساز سرزمین مادری همواره در آثار خود از ادبیاتِ ایران نیز وام گرفته است و طبقِ آن‌چه خود گفته شاعرانی چون فردوسی و حافظ، نقش مهمی در نگاه او به خلق آثارش داشته‌اند.
سریال سرزمین کهن به کارگردانی کمال تبریزی روزهای چهارشنبه بر بستر پلتفرم«تلوبیون» منتشر می‌شود و روزهای پنجشنبه و جمعه روی آنتن شبکه سه می‌رود.
پست های مشابه :
در پی استقبال از سریال رفع توقیف شده کمال تبریزی در تلوبیون ، مسولان سیما تغییر موضع دادند | سرزمین مادری روی آنتن شبکه سه
نگاهی به نقش اقدس‌الملوک بختیاری با بازی بیتا فرهی در «سرزمین مادری» به بهانه انتشار قسمت پنجم | یک اقتدار ذاتی
تعامل بیشتر تلویزیون با سریال کمال تبریزی | سرزمین مادری را هرشب ببینید
انتشار سریال کمال تبریزی در شبکه خانگی به روال سابق برگشت | «سرزمین مادری» در تلوبیون دو قسمتی شد
