بازگشت معشوق، همسر سابق یا فردی که سالها ذهن شخصی را به خودش درگیر کرده، می‌تواند سوژه جذابی برای فیلم‌های مختلف باشد. شخصی بعد از سالها دوری برمی‌گردد و یا خودش یا دیگری را با موقعیتی جدید و معمولا بحرانی مواجه می‌کند. در این بین همواره رازهایی گشوده می‌شود و همه چیز به تصمیمی مهم می‌رسد. به بهانه اکران فیلم «بعد از رفتن» به کارگردانی رضا نجاتی، مروری داریم بر آثار موفق سینمای ایران که طبق این سوژه پیش رفته‌اند.
به گزارش فیلم‌نیوز، تعداد آثاری که چه قبل از انقلاب و چه بعد از آن روی این الگو بنا شده‌اند کم نیست اما سعی کرده‌ایم دست روی بهترین ها بگذاریم.
عشق +2 | رضا کریمی | 1377
عشق قدیمی مردی سفال‌گر بعد از درگذشت پدرش برمی‌گردد و سراغی از او می‌گیرد. مرد که با همسرش زندگی خوبی دارد، پس از دیدن او به یاد گذشته می‌افتد و درگیر مرور خاطرات با زن می‌شود. همسرش ماجرار را می‌فهمد و و را ترک می‌کند. از اینجا به بعد مسئله انتخاب پیش می‌آید. مرد باید بین آنچه هیچگاه به آن نرسیده و آرامشی که سالها تجربه کرده یکی را انتخاب کند. «عشق +2» سوژه متفاوت و درخشانی ندارد اما بازی امین تارخ، فاطمه معتمدآریا و ویشکا آسایش در کنار هم عشق مثلثی جذابی را تشکیل داده و با کارگردانی قابل قبول رضا کریمی، به اثری سرگرم‌کننده و پراحساس بدل شده است.
ماهی‌ها عاشق می‌شوند | علی رفیعی| 1383
مردی میانسال به نام عزیز بعد از گذشت سالها دوری از ایران، برای فروش ملک پدری برمی‌گردد. یکی از ملک‌های او رستورانی است که زنی به نام آتیه و دخترش آن را می‌چرخانند و از طریقش روزگار می‌گذرانند. آنها از بازگشت عزیز نگرانند و گمان می‌کنند قرار است ملک را از آنها بگیرد. در این بین رفته‌رفته پرده از راز رابطه احساسی میان عزیز و آتیه در گذشته برداشته می‌شود و زندگی عزیز پس از سالها تنهایی در غربت کنار این خانواده رنگ‌وبوی جذابی به خودش می‌گیرد. هوای بارانی شمال، رنگ و عطر غذا و همچنین موقعیت‌های شیرینی که رفیعی برای کنار هم قرار دادن دو یار قدیمی در نظر گرفته بود، توانست «ماهی‌ها عاشق می‌شوند» را به اثری ماندگار تبدیل کند. این فیلم در جشنواره بیست‌وسوم فیلم فجر نامزد دریافت شش سیمرغ بود.
چهل سالگی| علیرضا رئیسیان| 1388
فیلم «چهل سالگی» براساس داستانی به همین نام نوشته ناهید طباطبایی ساخته شده. ماجرا حول محور بحران چهل سالگی یک زن روایت می‌شود. زنی که در جوانی به موسیقی علاقه داشته و قرار بوده با همکلاسی‌اش ازدواج کند اما شرایط بسته جامعه در دهه شصت این اجازه را به او نمی‌دهد. آنها بعد از اینکه دستگیر می‌شوند به دلایلی از هم جدا می‌شوند و زن با وکیلی که در ارتباط مستقیم با پرونده‌اش بود ازدواج می‌کند. حالا حوالی چهل سالگی زن، پای معشوق قبلی به ایران باز می‌شود. همسر زن شرایطی را پدید می‌آورد که او بتواند بعد از سالها با نامزد سابقش صحبت کند و به درک جدیدی از موقعیت خودش در زندگی برسد. بازگشت مرد باعث می‌شود که زن بار دیگر سودای نواختن پیدا کند. آنچه در این فیلم اهمیت دارد تمرکز روی تغییر دیدگاه نسبت به عشق پرشور جوانی است.
کفش‌هایم کو؟ | کیومرث پوراحمد | 1394
کیومرث پورحمد در فیلم «کفش‌هایم کو؟» تاحدودی در امتداد «شب یلدا» حرکت کرده و داستان زندگی مردی را روایت می‌کند که همسر و دخترش سالها قبل او را ترک کرده‌اند و حالا پس از تحمل سالیان سال تنهایی به مرحله آلزایمر رسیده است. دخترش پس از سالها برمی‌گردد اما پدر او را نمی‌شناسند. ارتباط میان دختر و پدر رفته‌رفته باعث می‌شود پدر به حال بهتری برسد. بازگشت همسر و فاش شدن رازی در گذشته بار دیگر این سه نفر را کنار هم قرار می‌دهد. «کفش‌هایم کو؟» به اندازه «شب یلدا» مخاطبانش را تحت تاثیر قرار نداد اما فیلم تلخی بود که نهایتا در پایان به آرامشی نسبی رسید.
گذشته | اصغر فرهادی| 1392
فیلم «گذشته» درباره رابطه‌ای است که سالها به پایان رسیده و حالا با بازگشت مرد شکل دیگری پیدا می‌کند. ابتدای فیلم احمد به فرانسه سفر می‌کند تا برگه طلاقش را با مارین امضا کند که او بتواند مجددا با فرد دیگری ازدواج کند. احمد چند سال با مارین زندگی کرده اما افسرده شده و نتوانسته غم دوری از وطن را تحمل کند. به خاطر بازگشت به ایران از او جدا شده است. بازگشت احمد و مواجهه با ماجراهای تلخ زندگی مارین، این راز را فاش می‌کند که مارین فقط به خاطر عشق به احمد وارد رابطه با مرد جدید زندگی‌اش شده و این همه مشکل را به جان خریده چون او را شبیه احمد می‌دیده است. فیلم مثل سایر آثار فرهادی پر از تعلیق است و مدام مخاطب را شوکه می‌کند. بخش مهمی از این موقعیت‌های پیچیده به همین روابط عاشقانه برمی‌گردد. فیلم «گذشته» جزو آثار موفق فرهادی است اما در فهرست بهترین‌های این کارگردان قرار نمی‌گیرد. این فیلم جایزه بهترین بازیگر زن و جایزه کلیسای جهانی جشنواره کن را به دست آورد.
در دنیای تو ساعت چند است| صفی یزدانیان| 1393
محتوای فیلم به نحوی در عنوان «در دنیای تو ساعت چند است» گنجانده شده. درباره زندگی مردی به نام فرهاد است که سالیان سال در رویای رسیدن به دختر مورد علاقه‌اش گلی صبر کرده و لحظات زندگی‌اش را با ساعت و سبک زندگی و حتی غذاهایی که او در فرانسه می‌خورد تنظیم کرده است. گلی بعد از مرگ مادرش به ایران می‌آید و فرهاد مجالی پیدا می‌کند تا چمدانی پر از یادگاری‌هایی را که از کودکی او جمع کرده پیش رویش بگذارد و از عشقی بگوید که سالها ادامه داشته و تنها محرمش مادر گلی بوده. صفی یزدانیان این عاشقانه را با فضای گیلان درآمیخته و عنصر موسییقی کمک بسیار زیادی به انتقال این احساسات کرده است. «در دنیای تو ساعت چند است» یکی از جذاب‌ترین فیلم‌های عاشقانه موزیکال ایرانی به حساب می‌آید.
بی‌همه‌چیز | محسن قرائی| 1399
«بی‌همه‌چیز» براساس نمایشنامه «ملاقات بانوی سالخورده» نوشته‌ی فردریش دورنمات ساخته شده و درباره زنی میانسال است که سالها بعد از طرد شدنش از روستای زادگاهش با ثروتی بسیار زیاد برمی‌گردد تا اوضاع آنها را سروسامان دهد. او در روزگار جوانی دلباخته جوانی به نام امیر بوده و از او باردار شده است. وقتی راز بارداری در روستا پیچیده امیر که خان‌زاده بوده، رابطه‌اش را با او انکار کرده و مردم روستا دختر را بیرون انداخته‌اند. او حالا سالیان سال بعد برگشته تا تقاص نابودی زندگی‌اش را از امیر بگیرد. به مردم روستا می‌گوید اگر راضی شوند امیر را دار بزنند حاضر است ثروتی کلان در اختیارشان بگذارد و مردم برای این حکم لحظه‌ای درنگ نمی‌کنند. تمرکز اصلی داستان فیلم روی بی‌اعتبار بودن آرای مردم و تغییر مدام رفتار آنها با توجه به منافع‌شان است.
بدون قرار قبلی| بهروز شعیبی | 1400
در «بدون قرار قبلی» با زنی به نام یاسمن مواجهیم که به وصیت پدرش سفری آغاز می‌کند و همراه پسر مبتلا به اوتیسمش به زادگاهش برمی‌گردد. او کنار خانواده و در شهرش آرامش را تجربه می‌کند و حتی پسرش هم قرار می‌گیرد. در ادامه متوجه می‌شود شرط وصیت‌نامه از طرف پدرش نبوده و مهندسی که به او علاقه داشته سعی کرده به این شیوه او را به این سفر راضی کند. زندگی یاسمن بعد از بازگشت به ایران دچار تغییر می‌شود و همین تغییر است که محور اصلی داستان فیلم را می‌سازد. فیلم با اینکه به صورت مستقیم روی احساسات شخصیت‌ها تمرکز کند، به عاشقانه‌ای لطیف تبدیل می‌شود. «بدون قرار قبلی» در جشنواره چهلم فیلم فجر سیمرغ بهترین فیلم نگاه ملی و بهترین صدابرداری را گرفت.
بعد از رفتن| رضا نجاتی| 1401
در فیلم «بعد از رفتن» عنوان فیلم هم با توجه به همین مسئله انتخاب شده. فیلم زندگی پدر و پسری را در جنوب کشور روایت می‌کند که به تنهایی سر می‌کنند. خبر بازگشت زنی به اسم مریم زندگی‌شان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. زنی که چهار سال پیش آنها را ترک کرده و مرد تمام این مدت در انتظارش مانده. مرد هیچگاه علت رفتن زن را نمی‌فهمیده و حالا مام تلاشش را می‌کند تا او را پیدا کند و دلیل اصلی ماجرا را از زبان او بشنود. صحبت‌های زن راز اصلی فیلم را آشکار می‌کند. بازی صابر ابر در کنار سارا بهرامی موقعیت‌های احساسی فیلم را به‌درستی به نمایش می‌گذارد.
